Hutbeja e parë

Falënderimi i takon vetëm Allahut, Atë e falënderojmë dhe prej Tij falje dhe ndihmë kërkojmë. Kërkojmë mbrojtje nga Allahu prej të këqijave të vetvetes dhe të veprave tona. Kë e udhëzon Allahu s’ka kush e devijon dhe kë e largon nga rruga e vërtet Ai s’ka kush e udhëzon. Dëshmoj se nuk i takon adhurimi askujt me të vërtet përveçse Allahut, azze ue xhel, që është Një dhe se Muhamedi është rob dhe i dërguari i Tij. Paqja dhe mëshira e Allahut qofshin mbi të, mbi familjen dhe shokët e tij dhe mbi të gjithë ata të cilët i pasojnë ata me të mira, deri në Ditën e Gjykimit.

O ju muslimanë,

Koha është jeta e njeriut dhe gjëja më e shtrenjtë e tij, prandaj edhe konsiderohet si njëra prej begative më të mëdha që Allahu ia ka dhënë robit të Tij.

Muadh ibën Xhebeli, radijallahu anhu, na njofton se Pejgamberi, sal-allahu alejhi ue selem, ka thënë. “Nuk do të lëvizë këmba e asnjë robi Ditën e Kiametit, derisa të pyetet për katër çështje: Për jetën se si e kaloi. Për rininë se si e shfrytëzoi. Për pasurinë nga e fitoi dhe ku e harxhoi. Për diturinë se si punoi me të.”

Prej hadithit na bëhet e qartë se ditën e Kiametit robi i Allahut nuk e bën një hap, pa u marrë në llogari për jetën e tij në përgjithësi dhe rininë e tij në veçanti,  pastaj për pasurinë e tij si e ka fituar dhe shpenzuar dhe për kohën e tij se si dhe ku e ka kaluar.

Abdullah ibën Abasi, radijallahu anhu, transmeton se Pejgamberi, sal-allahu alejhi ue selem, ka thënë: “Shumë njerëz nuk i shfrytëzojnë dy të mira: shëndetin dhe kohën e lirë.”

Po ashtu ibën Abasi, radijallahu anhu, na përcjell se Pejgamberi, sal-allahu alejhi ue selem, ka thënë: “Shfrytëzoi pesë gjëra para pesë të tjerave: Rininë tënde para se të arrijë pleqëria. Shëndetin para se të arrijë sëmundja. Pasurinë para se të vijë varfëria. Kohën e lirë para se të zihesh me punë. Jetën tënde para se të vijë vdekja.”

Kush e njeh periudhën e selefit dhe i pason ata do të vëren se ata ishin njerëzit që më së shumti kujdeseshin për kohën e tyre.

Abdullah ibën Mesudi, radijallahu anhu, thoshte: “Nuk jam penduar gjatë jetës sime më shumë se atë ditë kur dielli ka perënduar dhe exheli më është afruar, ndërsa në llogarinë time nuk kam shtuar asnjë vepër të mirë.”

Çdo njeri i mençur në rast se i mediton këto hadithe do të vërejë se çdo njeri është përgjegjës për kohën dhe jetën e tij dhe se koha është mall i shtrenjtë me të cilën dinë të bëjnë tregti vetëm njerëzit e mençur. Për fat të keq rinia jonë është sprovuar në humbjen e kohës në gjëra të kota dhe i kanë harruar përgjegjësit  e tyre ndaj saj dhe e kanë neglizhuar thënien: “Koha është sikurse shpata. Po nuk e preve ti, të pret ajo ty.“

Tani gjendemi në periudhën e pushimeve verore ku edhe njerëzit më së shumti e neglizhojnë shfrytëzimin e saj dhe investimin në të dhe për këtë shkak i zgjodhëm disa porosi me të cilat shpresojmë që t’i bëjnë dobi muslimanëve.

Porosia e parë: Mos u largoni prej Kuranit.

Pejgamberi, sal-allahu alejhi ue selem, në një hadith të gjatë të quajtur “hadithi i ëndrrës” të cilin na e përcjell Semure ibën Xhundub,radijallahu anhu, thotë: “Natën më erdhën dy burra dhe më thanë ec përpara. Vazhduam të ecim deri sa mbërritën pranë një burri të shtrirë me shpinë, te koka e të cilit qëndronte një burrë i cili ia thyente kokën me gurë. Kur e godiste guri rrokullisej dhe ai shkonte për ta marrë dhe nuk kthehej tek ai vetëm kur i mbyllej plaga dhe koka i kthehej në formën e mëparshme. Burri kthehej dhe e qëllonte sërish. I pyeta thotë Muhamedi, sal-allahu alejhi ue selem, se kush është ky? Thanë dy burrat: Ec përpara dhe pastaj më thanë. Ai që ia thyenin kokën ështënjeriu që ia mësoi Allahu Kuranin e nuk e lexoi gjatë natës dhe nuk punoi me të gjatë ditës. Kështu veprohet me këtë deri në Ditën e Gjykimit.”

Ebu Musa El-Esharij, radijallahu anhu, thotë se Pejgamberi, sal-allahu alejhi ue selem, ka thënë: “Shembulli i besimtarit që lexon Kuranin, është sikurse shembulli i qitros, aroma e së cilës është e mirë dhe shijen e ka të mirë; shembulli i besimtarit që nuk e lexon Kuranin, është sikurse hurma, nuk ka erë, por shijen e ka të ëmbël; ndërsa shembulli i munafikut (hipokritit) i cili e lexon Kuranin, është sikurse shembulli i borzilokut, aroma e së cilës është e mirë, ndërsa shija e hidhët. Shembulli i munafikut i cili nuk e lexon Kuranin, është sikurse shembulli i kungullit të egër, që nuk ka aromë, kurse shijen e ka të hidhët.”

Këto hadithe duhet të jenë stimulim i mirë për çdo musliman pa marrë parasysh pozitën e tij jetësore dhe vendin ku gjendet, që t’ia jap besën vetes së tij se do të lexon diçka prej Kuranit tërë jetën e tij, e jo vetëm në periudhën e pushimeve verore.

Në vazhdim do ta paraqes një tabelë e cila do të ndihmon në mësimin përmendësh të Kuranit.

Porosia e dytë: Ngopja e mendjes dhe trurit me atë çka të bën dobi.

Ti o vëlla musliman, ky pushim është shans i mirë për lexim ditor që ti ta zgjerosh diapazonin tënd dhe ti shtosh informacionet e duhura që të nevojiten. Lexo libra të ndryshëm që shpirtrat anojnë nga ato dhe që nuk bien në kundërshtim me fenë e Allahut, azze ue xhel, duke mos e neglizhuar edhe leximin e librave fetarë sidomos ato libra të cilat i përmbajnë dispozitat e besimit, namazit dhe dispozitat e tjera fetare bazore.

Porosia e tretë: Mbaje lidhjen farefisnore.

Allahu, azze ue xhel, thotë: “Dhe frikësojuni Allahut, me emrin e të Cilit ju kërkoni të drejtat e ndërsjella dhe ruani lidhjet farefisnore. Se vërtet, Allahu është përherë Mbikëqyrës mbi ju” Nisa 1.

Enes ibën Malik ,radijallahu anhu, na përcjell se Pejgamberi, sal-allahu alejhi ue selem, ka thënë: “Ai njeri që dëshiron t’i shtohet furnizimi dhe t’i zgjatet jeta, le t’i mbajë marrëdhëniet farefisnore.”

Xhubejr ibën Mutim, radijallahu anhu, thotë se Pejgamberi, sal-allahu alejhi ue selem, ka thënë: “Nuk hyn në Xhenet ai i cili këput lidhjet farefisnore.”

Ebu Hurejra, radijallahu anhu, transmeton se Pejgamberi, sal-allahu alejhi ue selem, ka thënë: “Kush i beson Allahut dhe ditës së Kiametit le t’i mbajë lidhjet farefisnore.”

A ka më mirë se një njeri të kujdeset për familjen e tij, të pyet se a ka nevojtar e t’i ndihmon, dhe a ka të sëmur e ta viziton. Kjo i shton të mirat, dashurinë dhe afërsinë mes farefisit. Në rast se nuk mundesh t’i vizitosh le të jetë telefoni yt i bekuar me të cilin do t’i mbash lidhjet farefisnore, sidomos me ato të cilët nuk të vizitojnë.

Porosia e katërt: Pushimi veror është periudhë e mirë për fejesë apo martesë.

Martesa është traditë e të gjithë pejgamberëve. Allahu, azze ue xhel, thotë: “Vërtet, edhe para teje Ne kemi sjellë të dërguar, të cilëve u kemi dhënë gra dhe pasardhës.” Rad 38.

Me ngritjen e martesës sipas ligjit të Allahut, jeta sistematizohet, nderi i muslimanit mbrohet dhe gjendja e tij drejtohet. Allahu, azze ue xhel,thotë: “I martoni të pamartuarit dhe të pamartuarat ndër ju, si dhe skllevërit dhe skllavet tuaja që janë besimtarë të ndershëm! Nëse janë të varfër, Allahu, do t’i begatojë ata me dhuntinë e Tij; Allahu është i Gjerë në mirësi dhe i Gjithëdijshëm.” Nur 32.

Për fat të keq sot e vërejmë rininë tonë se si e vonojnë martesën me pretekst se janë shumë të rinj, ose thonë se së pari duhet të mbledhim të holla dhe të posedojmë shtëpi e pastaj do të martohemi. Disa prej tyre i presin princat me kuaj të bardhë ose princeshat që të vinë dhe t’i propozojnë martesa dhe i harrojnë argumentet të cilat nxisin në martesë. Çdo vonesë shkon në dëm të tyre dhe më e keqja dhe më e rrezikshmja është se mund shumë lehtë të bien në imoralitet dhe ta meritojnë mallkimin e Allahut në dynja dhe ahiret në rast se nuk pendohen.

Pejgamberi, sal-allahu alejhi ue selem, thotë: “O të rinj, kush ka mundësi të martohet le të martohet, sepse kështu e ruan më mirë syrin dhe e mbron organin e tij. E kush nuk mundet të martohet, le të agjërojë, sepse agjërimi është mburojë për të.”

Pejgamberi, sal-allahu alejhi ue selem, thotë: “Nëse ju vjen (për t’ju kërkuar) ndonjëri me moral dhe përkushtim ndaj fesë, gjëra të cilat ju pëlqejnë, atëherë martojeni, përndryshe, do të bëhet fitne në tokë dhe çrregullime të gjera”

Porosia e pestë: Vizitoni kampet verore fetare.

Kampet verore janë begati që na i mundësoi Allahu këtyre viteve të fundit. Në to ka shumë dobi si fetare ashtu edhe edukative, sportive, kulturore etj. Mbikëqyrja e këtyre kampeve bëhet nga ana e njerëzve të sigurt e të besueshëm në dituri dhe moral, të cilët e dëshirojnë të mirën dhe thirrin në të. Është mirë që çdo musliman së paku një herë të shkojë e ta vizitojë ndonjë kamp dhe të bindet në atë se çka ofron ky lloj kampingu.

O ju musliman,

Ibën Kajimi, Allahu e mëshiroftë, thotë: “Humbja e kohës është më e keqe se vdekja, për shkak se humbja e kohës ta shkatërron dynjan tënde dhe ahiretin tënd.”

E lus Allahun, azze ue xhel, që të na bën prej atyre që dimë se si ta shfrytëzojmë kohën tonë.

HUTBEJA E DYTË

Falënderimi i takon vetëm Allahut, Zotit të botëve dhe qiejve. Paqja dhe mëshira e Allahut qofshin mbi Muhamedin, mbi familjen dhe shokët e tij dhe mbi të gjithë ata të cilët i pasojnë ata me të mira, deri në Ditën e Gjykimit.

O ju musliman, në këtë periudhë një numër i madh i muslimanëve udhëtojnë në vende ku Allahu nuk është i kënaqur me to. Disa prej tyre shkojnë në det dhe e zhveshin trupin e tyre para të huajve, e disa prej tyre shkojnë në vende të imoralitetit që t’i bëjnë mëkat Allahut.

Dijetarët na paralajmërojnë prej udhëtimeve në këto vende dhe asnjëri prej tyre nuk e lejon qëndrimin në këto vende. Përjashtim bëjnë vetëm ata të cilët shkojnë për shërim ose për mësim të ndonjë lënde që nuk mësohet në vendlindje ose për thirrje në fenë e Allahut ose për tregti, mirëpo duke mos i harruar obligimet fetare dhe dispozitat e saj.

Pejgamberi, sal-allahu alejhi ue selem, thotë: “Unë jam larg çdo muslimani që jeton në mesin e idhujtarëve!”

“Nuk kam lënë pas meje fitne më të dëmshme për burrat se gratë.”

“Frikohuni prej sprovës së dynjasë dhe sprovës së grave.”

O ju musliman kjo ishte edhe porosia e gjashtë dhe me këtë e përfundoj hutben e ditës së sotme dhe e lus Allahun, azze ue xhel, me emrat e tij të bukur dhe cilësitë e Tij të larta që të na mundëson që kohën  ta shfrytëzojmë në adhurime dhe në atë çka na bën dobi në këtë botë dhe ahiret dhe të na mbron prej të kotës dhe injorancës.

Nga arabishtja: Irfan Jahiu

Burimi në gj. shqipe: albislam.com

Hutbeja e parë

Falënderimi i takon vetëm Allahut, Atë e falënderojmë dhe prej Tij falje dhe ndihmë kërkojmë. Kërkojmë mbrojtje nga Allahu prej të këqijave të vetvetes dhe të veprave tona. Kë e udhëzon Allahu s’ka kush e lajthit dhe kë e largon nga rruga e vërtet s’ka kush e udhëzon.

Dëshmoj se nuk i takon adhurimi askujt me të vërtet përveç Allahut, azze ue xhel, që është Një dhe se Muhamedi është rob dhe i dërguari i Tij. Paqja dhe mëshira e Allahut qofshin mbi të, mbi familjen dhe shokët e tij dhe mbi të gjithë ata të cilët i pasojnë ata me të mira, deri në Ditën e Gjykimit.

O ju robërit e Allahut,

Fëmijët janë bukuria dhe shkëlqimi i kësaj bote, ndërsa ecja e tyre në rrugë të drejtë është dritë dhe kënaqësi e vërtet për sytë e prindërve.

Për të qajtur është gjendja në xhamitë tona të cilat janë boshe pa prezencën e të rinjve. Të rralla janë ato xhami ku përveç pleqve falen edhe të rinj. Kjo pasha Allahun nuk është mirë për neve dhe tregon se ka devijime në edukatë fetare dhe se kjo është dobësi e prindërve. Në rast se nuk falen sot, kur do të falen ata të rinj në xhemat me muslimanët!?

Pasi që mëkati më i madh dhe përgjegjësia më e madhe bie mbi prindërit, atëherë së pari e rikujtoj veten e pastaj të gjithë përgjegjësit e familjeve të cilët e morën mbi supe amanetin, me fjalët e Pejgamberit, sal-lallahu alejhi ue selem: “Çdonjëri prej jush është bari (kujdestar) dhe çdonjëri është përgjegjës për kopenë e tij. Burri është bari për shtëpinë e tij dhe përgjegjës për kopenë e tij. Gruaja është bareshë në shtëpinë e burrit të saj dhe përgjegjëse për kopenë e saj.”

Allahu, azze ue xhel, na njofton në Kuran dhe thotë: “O ju, që besoni! Ruani veten dhe familjet tuaja nga zjarri, lënda djegëse e të cilit janë njerëzit dhe gurët. Atë e mbikëqyrin engjëj të fuqishëm e të ashpër, të cilët kurrë nuk i kundërshtojnë urdhrat e Allahut, por i zbatojnë menjëherë ato.” Tehrim 6.

“Urdhëroje familjen tënde, që të falë namazin dhe këmbëngul për këtë! Ne nuk të kërkojmë ty ndonjë ushqim: jemi Ne që të ushqejmë! Përfundimi i lumtur qëndron në frikën ndaj Allahut.” Taha 132.

Në një hadith të qartë të cilin e rrëfen i dërguari i këtij Umeti Muhamedi, sal-lallahu alejhi ue selem, i porosit të gjithë prindërit:“Urdhërojini fëmijët tuaj që të falin namazin në moshën shtatë vjeçare dhe qëllojini (rrihni) që të falen kur të mbushin dhjetë vjeç dhe ndajini nga njëri-tjetri në shtrat.”

O ju vëllezër musliman,

Prej këtij udhëzimi profetik dhe fisnik mësojmë se edukimi i fëmijës për namaz duhet të jetë shkallë-shkallë dhe serioz. Fëmija thirret në moshën shtatë vjeçare ta falë namazin, mirëpo nuk rrihet përveçse atëherë kur i mbushë dhjetë të plota. Periudha tre vjeçare duhet të jetë e mjaftueshme që t’i ngulitet në zemër dashuria ndaj namazit dhe brenda kësaj periudhe ai thërritet mbi pesëmijë herë për faljen e namazit! Ai që i përgjigjet kësaj thirrjeje vazhdimisht brenda tri viteve, a ka nevojë që ta rrahësh pas pesëmijë namazeve!? Të paktë janë ata prindër që e praktikojnë porosinë profetike dhe kanë nevojë për edukim pasi t’i mbushë fëmija i tij dhjetë vite. Numri i shumtë i namazeve dhe shkuarja e tij e shpeshtë në xhami brenda këtyre viteve, do të jenë shkak për bërjen e namazit si pjesë të programi të tij ditor.

Sot shumica e njerëzve i rrahin fëmijët e tyre për çështje të kota dhe banale të cilat nuk e arrin në vlerë gradën e namazit. Kush e mendon gjendjen e namazit të sabahut dhe sa prej fëmijëve dhe të rinjve prezantojnë në faljen e tij, do të mërzitet për gjendjen e Umetit Islam!

Ku janë prindërit të cilët janë të detyruar t’i zgjojnë fëmijët e tyre?

Abdullah ibën Abasi, radijallahu anhu, na rrëfen se kishte shkuar te tezja e tij Mejmuneh, radijallahu anha, dhe pasi që u errësua erdhi i Dërguari i Allahut, sal-lallahu alejhi ue selem, dhe i pyeti: “A u fal djaloshi?” – I thanë: “Po, o i Dërguar i Allahut u fal.”

Ibën Omeri, radijallahu anhu, thoshte: “Fëmijës i mësohet namazi atëherë kur e dallon të djathtën e tij prej të majtës.”

Të parët tanë i vështronin me vëmendje fëmijët e tyre se a e falnin namazin dhe i pyesnin rreth saj.

Nga Aisha, radijallahu anha, na përcillet të ketë thënë: “Sahabët i merrnin fëmijët e tyre në xhami, që të falen me ta. Njëkohësisht u jepnin ushqime të shijshme vetëm e vetëm që t’i inkurajojnë ata të vijnë në xhami e të falen me ta.

Muxhahidi, Allahu e mëshiroftë, na njofton se njëri prej sahabëve e kishte pyetur birin e tij: “A u fale me ne? A e arrite tekbirin fillestar? – Iu përgjigj: “Jo”  -Atëherë i tha: “Biri im je privuar prej një mirësie të madhe sa njëqind deve të gjitha syzezë.”

O ju prindër,

Mos lejoni që nesër të dalin prej duarve të juaja fëmijë që nuk falen dhe të bëheni mëkatar për nxjerrjen e tij në këtë Ummet si jobesimtar prej prindërve muslimanë edhe atë me pakujdesi dhe mëshirë përmbysëse.

I frikoheni ftohtit dhe nuk e zgjoni prej gjumi për namazin e sabahut, i frikoheni nxehtit dhe nuk e lejoni të shkon në namazin e ikindisë! Allahu, azze ue xhel, thotë: “Thuaju: “Zjarri i Xhehenemit është edhe më i nxehtë!” Veç sikur të kuptonin!” Teube 81.

Ibën Kajimi, Allahu e mëshiroftë, thotë: “Kush e neglizhon edukimin e fëmijës së tij atë çka i bën dobi, ai i ka bërë padrejtësi. Shumica e fëmijëve kanë devijuar në besim dhe moral, si rezultat i neglizhencës së prindërve për t’ua mësuar atyre fenë dhe rregullat e saj. Prandaj, i humbën dhe i shkatërruan  kur ishin të vegjël, dhe kështu si bënë dobi as vetes së tyre e as prindërve kur u rritën të mëdhenj.”

O ju prindër,

Kujdesia për faljen e fëmijëve në xhami ka shumë dobi, prej tyre:

– Largimi i përgjegjësisë para Allahut, azze ue xhel, dhe mbrojtja prej mëkatit pas ngulitjes së dashurisë ndaj namazit dhe urdhrit për faljen e tij.

Ibën Tejmijje, Allahu e mëshiroftë, thotë: “Kush është përgjegjës i fëmijës apo jetimit apo robit dhe nuk e urdhëron në faljen e namazit, atëherë përgjegjësi dënohet dhe i tërhiqet vërejtja me rrahje të rëndë për shkak se i ka bërë mëkat Allahut dhe Pejgamberit, sal-allahu alejhi ue selem.”

– Shpresa për shpërblim për atë që e vepron fëmija i tij.

Pejgamberi, sal-allahu alejhi ue selem, thotë: “Kush thërret në udhëzim, ai do të ketë shpërblimin e tij dhe shpërblimin e atyre që do e veprojnë pas tij, duke mos e pakësuar aspak shpërblimin e tyre.”

– Ndjenja se i biri është nën mbrojtjen dhe kujdesin e Allahut, azze ue xhel, tërë ditën.

Pejgamberi, sal-allahu alejhi ue selem, thotë: “Kush e fal namazin e sabahut me xhemat është nën mbrojtjen e Allahut.”

– Largimi i fëmijës kur të rritet prej rrethit të jobesimtarëve dhe munafikëve.

Pejgamberi, sal-allahu alejhi ue selem, thotë: “Marrëveshja mes nesh dhe atyre është namazi, kush e len atë ai ka ba kufër.”

“Nuk ka namaz më të vështirë për munafikët se namazi i sabahut dhe jacisë. Po ta dinin se çfarë vlere dhe të mirash ka në to, do të vinin po qe nevoja edhe duke u zvarritur.”

– Rritja e fëmijës në mirësi dhe në rrugë të drejtë që të bëhet thesar për të dy prindërit pas vdekjes së tyre.

Pejgamberi, sal-allahu alejhi ue selem, mirësinë dhe drejtësinë e fëmijës e bëri kusht për t’i bërë dobi prindërve: “Kur njeriu vdes, atij i ndërpritet puna, përveç tre gjërave: Lëmosha e vazhdueshme, dija nga e cila përfitohet pas tij, apo fëmija i mirë që lutet për të.”

“Zoti im, bëj që unë dhe pasardhësit e mi të kryejmë përherë namazin! O Zoti ynë, na i prano lutjet!” Ibrahim 40.

Hutbeja e dytë

Falënderimi i takon vetëm Allahut, Zotit të botëve dhe qiejve. Paqja dhe mëshira e Allahut qofshin mbi Muhamedin, mbi familjen dhe shokët e tij dhe mbi të gjithë ata të cilët i pasojnë ata me të mira, deri në Ditën e Gjykimit.

O ti prind musliman, 

Këto janë disa shkaqe të cilat ndihmojnë që fëmija jot ta fal namazin:

1. Së pari ti o prind duhet të jesh shëmbëlltyrë për fëmijën tënd duke qenë prej atyre që e falin namazin dhe kujdesen për të. Fëmija kur t’i mbush të shtatat dhe fillon t’i dallon gjërat merre me vete në xhami për faljen e namazit, se fëmija rritet ashtu si e mëson prindi i tij.
2. Jepi përparësi çështjeve të ahiretit para atyre të dynjasë dhe ngulite këtë besim në mendjen dhe zemrën e fëmijës tënd. Mos të bëhen provimet shkollore më të rëndësishme se falja e namazit, dhe mos të bëhet përsëritja për në shkollë më e rëndësishme se shkuarja në xhami. Nuk është krenari që fëmija jot të bëhet njeri me pozitë dhe me famë ndërsa ai është prej munafikëve ose jobesimtarëve që nuk prezantojnë në faljen e namazit. Mjafton të jesh krenar kur e di se i biri ushqehet prej asaj çka e fiton dora e tij dhe ai e fal namazin, kurse bashkimi i dy çështjeve padyshim se është më e mira.
3. Bëhu durimtar dhe këmbëngulës se kjo çështje është e rëndë dhe lodhëse: “Urdhëroje familjen tënde, që të falë namazin dhe këmbëngul për këtë! Taha 132, dhe në fund përgëzohu se: “Ata që luftojnë për çështjen Tonë, sigurisht, Ne do t’i udhëzojmë drejt udhëve Tona. Vërtet, Allahu është me punëmirët!” Ankebut 69.
4. Lexoja dhe mësoja fëmijës tënd hadithet që flasin mbi namazin. Sqaroja dispozitat e sheriatit për atë që nuk e fal namazin dhe çfarë dënimi e pret në dynja dhe ahiret. Tregoi se ai që e fal dhe kujdeset për të është prej atyre që Allahu i do dhe i mbron dhe shpërblimi i tij është xheneti. Mos i thuaj se ti je ende i vogël dhe se ka kohë për ty kur do të falesh, por mësoja formën e faljes, dispozitat e saj dhe dobitë e saj se ajo i ndihmon në formimin e personalitetit.
5. Nxitni ata me shpërblime dhe dhurata të ndryshme për çdo namaz që e falin. Më kujtohet një prind i cili fëmijëve të tij për çdo namaz të sabahut të cilin e falnin në xhami u dhuronte të holla dhe si fryt i kësaj metode njëri prej fëmijëve iu bë një prej dijetarëve më të mëdhenj. Po ashtu më kujtohet një plakë e cila dilte me birin e saj në namazin e sabahut çdo ditë, dhe Allahu e fisnikëroi plakën me birin e saj dhe ia bëri prej hafizave të Kuranit dhe një prej imamëve të njohur dhe e bëri njeriun që më së shumti e respekton nënën e tij.

Abdullah ibën Mesudi, radijallahu anhu, thoshte: “Kujdesuni që fëmijëve mos t’u ikë koha e namazit. Pastaj bëjani atyre shprehi të mirën, sepse e mira duhet të bëhet traditë”

6. Lutu për fëmijën tënd në çdo kohë dhe tento që ndonjëherë ai t’i dëgjon lutjet e tua për namaz dhe udhëzim dhe begati. Prej lutjeve të profetëve dhe njerëzve të mirë ishte lutja: “Zoti im, bëj që unë dhe pasardhësit e mi të kryejmë përherë namazin! O Zoti ynë, na i prano lutjet!” Ibrahim 40.
7. Shoqëro fëmijën tënd me njerëz të mirë besimtarë që e lexojnë Kuranin dhe e falin namazin me xhemat.
8. Mendo çdo herë kur dëshiron të blesh shtëpi që ajo të jetë afër xhamisë se ajo të ndihmon shumë në nënshtrim ndaj Allahut, dhe posaçërisht i ndihmon fëmijës tënd në faljen e namazit.
9. Mendo ndonjëherë se fëmija jot të cilin e do mund të bëhet lëndë djegëse në rast se nuk falet: “O ju, që besoni! Ruani veten dhe familjet tuaja nga zjarri, lënda djegëse e të cilit janë njerëzit dhe gurët.” Tehrim 6.
10. Bëhu serioz dhe këmbëngulës në urdhërimin e tyre për faljen e namazit. Kujdesu që t’i zgjosh prej gjumi në namazin e sabahut dhe merri të gjitha sebepet e mundshme, se fëmija kur e sheh se prindi ka seriozitet në këtë çështje atëherë edhe ai do ta merr çështjen me seriozitet. Bashkëpuno me imamin e xhamisë që ta nxit fëmijën tënd dhe të tjerëve në faljen e namazit dhe t’i përcjellë ata se a prezantojnë rregullisht në xhami.

O ju prindër musliman, kjo rrugë është e rëndë dhe e lodhshme, por më e lodhshme dhe më e mërzitshme është kur ta shohësh fëmijën tënd të devijuar, me alkool dhe me drogë ne duart e tij, prandaj lufto se mundi jot në fund do të shpërblehet: “Ata që luftojnë për çështjen Tonë, sigurisht, Ne do t’i udhëzojmë drejt udhëve Tona. Vërtet, Allahu është me punëmirët!”Ankebut 69.

E lus Allahun, azze ue xhel, që t’i përmirësojë dhe drejtojë familjet dhe pasardhësit tanë dhe t’i bëjë kënaqësia dhe drita e syve të prindërve.

Nga arabishtja: Irfan Jahiu

Burimi në gj. shqipe: albislam.com

Hutbeja e parë

Falënderimi i takon vetëm Allahut, i cili na urdhëroi që të kapemi për litarin e Tij dhe na ndaloi prej përçarjes dhe kontradiktave: “Kush mbahet fort pas (fesë së) Allahut, sigurisht që është i drejtuar në udhë të mbarë” Ali Imran 101. Dëshmoj se nuk i takon me të vërtet adhurimi askujt përveç Allahut, i cili është një dhe nuk ka shok.

Dëshmoj se Muhamedi është rob dhe i dërguari i Tij, dhe dëshmoj se është njeriu me moral më të lartë dhe me zemër më të mirë dhe më të  shëndoshë. Paqja dhe mëshira e Allahut qofshin mbi të, mbi familjen dhe shokët e tij dhe mbi të gjithë ata të cilët i pasojnë ata me të mira, deri në Ditën e Gjykimit.

Të nderuar vëllezër musliman,

Allahu, azze ue xhel, e dërgoi Muhamedin, sal-lallahu alejhi ue selem, mëshirë për të gjithë, për njerëzit dhe xhinët. U dërgua t’i bashkojë zemrat e besimtarëve në besim, t’i pastrojë shpirtrat e tyre prej armiqësisë, të largojë prej zemrave të tyre çdo gjë e cila i çon në urrejtje, dhe që ata të bëhen vëllezër që duhen për hir të Allahut.

Buhariu dhe Muslimi, Allahu i mëshiroftë, na përcjellin në librat e tyre se Pejgamberi, sal-lallahu alejhi ue selem, ka thënë: “Hiqeni prej vetes dyshimin (paramendimin e keq dhe rezultatin e tij), ngase ai është ves nga më të këqijtë. Mos u bëni kureshtar (i dhënë pas lajmeve dhe ngjarjeve), mos u merrni me të metat e të tjerëve (as kur këto i mbani në vete e as kur ato doni t’i përshpallni), mos kini zili për njëri-tjetrin, mos i ndërhyni njëri-tjetrit në shitblerje, mos u urreni, mos ia ktheni njëri-tjetrit shpinën dhe bëhuni robër të Allahut, vëllezër. Muslimani është vëlla i muslimanit. Kjo do të thotë se ai nuk i bën dëm dhe nuk i hyn në hak, nuk e lë pa ndihmë, dhe nuk e nënçmon. Devotshmëria (takvallëku)është këtu (me dorë tregoi nga vendi i zemrës tri herë). Është shumë e keqe për një njeri kur ai poshtëron vëllanë e tij musliman. Çdo musliman kundruall çdo muslimani e ka haram: gjakun e tij, pasurinë e tij dhe nderin e tij.”

Ky hadith i përfshin njëmbëdhjetë ndalesa të cilat ndikojnë në pastrimin e zemrave dhe në largimin e kontradiktave dhe urrejtjeve, në rast se muslimani i vepron.

Thënia e Pejgamberit, sal-lallahu alejhi ue selem: “Hiqeni prej vetes dyshimin ngase ai është ves nga më të këqijtë” e ka për qëllim shpifjen me supozim e cila bëhet pa asnjë shkak dhe nuk i përshtatet realitetit. Ky lloj dyshimi është i keq, i kotë dhe është mëkat.

Allahu, azze ue xhel, thotë: “Vërtet, disa supozime janë gjynah.” Huxhurat 12, dhe “Në të vërtetë, supozimi nuk e zëvendëson aspak të vërtetën.” Junus 36.

Prandaj muslimani duhet të jetë i kujdesshëm prej supozimeve të këqija dhe të ketë mendim të mirë për vëllanë e tij musliman.

Omeri, radijallahu anhu, thoshte: “Ki mendim të mirë për çdo fjalë që del prej gojës së vëllait tënd musliman, duke qenë i bazuar në mirësinë e saj.”

Seid ibën Musejeb, radijallahu anhu, thoshte: “Më porositën disa vëllezër musliman që të kam mendim të mirë për vëllanë tim musliman, derisa të del në shesh e kundërta.”

Thënia “Mos u bëni kureshtar” e ka për qëllim dëgjimin e thashethemeve të njerëzve, ndërsa fjala “mos u merrni me të metat e të tjerëve” e ka për qëllim hulumtimin e të metave dhe zbulimin e çështjeve të brendshme.

El Hatabi, Allahu e mëshiroftë, thotë: “Kuptimi i saj është mos hulumto të metat e njerëzve dhe mos i përcjell ato.”

Fjala e Pejgamberit, sal-lallahu alejhi ue selem: “mos kini zili për njëri-tjetrin” e ka për qëllim mos kini zili ndaj begative që u janë dhuruar të tjerëve.

Zili është të shpresosh që t’i humb vëllait tënd begatia që e posedon, është zemërim ndaj Allahut në mirësinë dhe begatinë e Tij, si dhe kundërshtim ndaj asaj që ia ka caktuar Allahu robit të Tij prej furnizimit. Allahu, azze ue xhel, thotë: “A mos i kanë zili njerëzit për çfarë u ka dhuruar Allahu nga të mirat e Veta? Ne u dhamë pasardhësve të Ibrahimit Librin e urtësinë, si dhe një pushtet të madh.” Nisa 54.

Ziliqari kur ia sheh njerëzve begatitë që u janë dhënë brengoset dhe shpreson e kujdeset që ato t’i humbin, ndërsa kur i godet ndonjë sprovë dhe e keqe ai kënaqet. Allahu, azze ue xhel, thotë: “Nëse ju vjen ndonjë e mirë, ata i brengos e, nëse ju gjen ndonjë e keqe, ata gëzohen, por nëse ju duroni dhe ruheni nga gjynahet, dinakëritë e tyre nuk mund t’ju dëmtojnë aspak. Vërtet Allahu ka dijeni për çdo gjë që punojnë ata.” Ali Imran 120.

Nuk ka begati që i dhurohet ndokujt e mos të ketë ziliqar. Omeri, radijallahu anhu, thoshte: “Nuk ia ka dhuruar Allahu ndokujt një begati, vetëm se është paraqitur ziliqari i saj.”

Modestia dhe ai që e posedon atë janë begati që pakica i kanë zili. Mubridi, Allahu e mëshiroftë, thotë: “Modestia dhe ai që përshkruhet me të janë begati që shumica nuk i kanë zili, ndërsa mendjemadhësia është sprovë dhe bela e cila nuk e mëshiron pronarin e saj.”

Urtësia e saj qëndron në faktin se mendjemadhi mendon se modestia është e ulët dhe humbje, por në fakt ajo është krenari dhe ngritje.

O ti vëlla musliman,

Zilia është sëmundje që e dëmton trupin dhe e ul pozitën e ziliqarit. Prandaj, kënaqu me atë që ta ka caktuar Allahu. Falënderoje Atë për të gjitha begatitë që t’i dhuroi, se kjo është më e dashur për shpirtin dhe më e dashur tek Allahu.

Fjala e Pejgamberit, sal-lallahu alejhi ue selem, “mos i ndërhyni njëri-tjetrit në shitblerje”,  e ka për qëllim kur një njeri i cili paraqitet si blerës e rrit çmimin e mallit dhe ai nuk e ka për qëllim blerjen e saj, por me rritjen e saj dëshiron t’i bëjë dobi shitësit në llogari të myshteriut. Kjo është dëm i madh për myshteriun. Ngjall mes njerëzve urrejtje dhe është ndihmesë në ngrënien e pasurisë me të kotë dhe pa dyshim se është mashtrim për muslimanët.

Thënia “mos u urreni”  do të thotë mos veproni gjëra që e nxisin urrejtjen mes jush prej fyerjeve, talljeve, përgojimeve, bartjeve të fjalëve, etj. Dije vëlla musliman se njerëzit që i bartin fjalët dhe i pasojnë epshet e tyre janë prej njerëzve më të këqij. Ndërsa urrejtja e një vëllai që të këshillon në të mirë dhe të ndalon prej të keqes dhe urrejtja e këshillave të tij për shkak se nuk i përshtatet epsheve dhe pasioneve tua, është sinjal se ti ke sëmundje në zemrën tënde dhe nuk je në rrugë të drejtë.

Ndërsa thënia “mos ia ktheni shpinën njëri-tjetrit “, e ka për qëllim mos e bojkoto vëllanë tënd duke e larguar dhe braktisur, dhe duke mos e përshëndetur me selam apo duke mos ia kthyer selamin.

Pejgamberi, sal-lallahu alejhi ue selem, thotë: “Nuk i lejohet muslimanit ta bojkotojë vëllanë e tij musliman më tepër se tre ditë. Ndoshta takohen ose përballen me njëri-tjetrin dhe nëse njëri i kthen shpinën po ashtu edhe tjetri e kthen shpinën. Më i miri prej tyre është ai që e fillon me selam.”

Ibën Abdulber, Allahu e mëshiroftë, thotë: “Braktisjes dhe largimit i thuhet kthim i shpinës për shkak se ai i cili e urren tjetrin e braktis dhe largohet prej tij. Kurse ai i cili largohet dhe e braktis vëllanë e tij vetëm se ia ka kthyer shpinën një muslimani.”

Prandaj, o ju musliman frikohuni Allahut, azze ue xhel, dhe falënderoni Atë për begatitë që jua dhuroi. Mos u bëni ziliqarë ndaj begative të të tjerëve dhe kënaquni me atë që Allahu ju furnizoi.

“O besimtarë! Kijeni frikë Allahun ashtu si i takon Atij dhe vdisni vetëm duke qenë muslimanë! Të gjithë mbahuni fort për litarin e Allahut (Kuranin) dhe mos u përçani! Kujtoni dhuntinë e Allahut për ju, sepse, kur ishit në armiqësi, Ai i pajtoi zemrat tuaja e, në saje të dhuntisë së Tij, u bëtë vëllezër. Dhe ju ishit buzë greminës së zjarrit, ndërsa Ai ju shpëtoi prej saj. Kështu, Allahu jua shpjegon shpalljet e Veta, që ju të drejtoheni në udhën e drejtë.” Ali Imran 102-103.

Hutbeja e dytë

Falënderimi i takon vetëm Allahut që i bëri besimtarët vëllezër mes veti. Kjo është dhuntia e Allahut ndaj besimtarëve dhe me të vërtetë Allahu zotëron dhunti të madhe. Dëshmoj se nuk i takon me të vërtet adhurimi askujt përveç se Allahut dhe Muhamedi është rob dhe i dërguari i Tij, të cilin Allahu e bëri shëmbëlltyrë për të gjithë besimtarët. Paqja dhe mëshira e Allahut qofshin mbi të, mbi familjen dhe shokët e tij dhe mbi të gjithë ata të cilët i pasojnë ata me të mira, deri në Ditën e Gjykimit.

O ju musliman,

Frikohuni Allahut dhe bëhuni robër të Allahut, vëllezër. Silluni mes veti me urtësi, me butësi, me mençuri, dhe me dashuri. Bashkëpunoni mes veti në mirësi, me zemra të pastra dhe me këshilla të dobishme në çdo gjendje, se i Dërguari i Allahut, sal-lallahu alejhi ue selem, ka thënë: “Muslimani është vëlla i muslimanit. Kjo do të thotë se ai nuk i bën dëm dhe nuk i hyn në hak, nuk e lë pa ndihmë, dhe nuk e nënçmon.“

Thënia “nuk i bën dëm dhe nuk i hyn në hak” do të thotë se nuk lejohet t’i bëhet dëm qoftë me fjalë, apo me vepër. Detyrohet ta këshillon dhe t’ia jep të drejtat e tij që i meriton.

Thënia “nuk e lë pa ndihmë “ do të thotë se muslimani detyrohet t’i ndihmojë muslimanit, kur ka mundësi, kur ai kërkon ndihmë prej tij me qëllim që ta largojë padrejtësinë prej tij.

Thënia “nuk e nënçmon” e ka për qëllim se nuk ia ul pozitën e tij para njerëzve duke e akuzuar se nuk ka shumë dituri, apo pasuri, apo moshë, apo se në jetën e tij është i pavlefshëm, nuk ka punë të mirë, familja nuk e do, etj.

Nënçmimi burimin e saj e ka prej mendjemadhësisë, ndërsa Allahu, azze ue xhel, na ka njoftuar se nuk e do mendjemadhësinë dhe mendjemëdhenjtë.

Pejgamberi, sal-lallahu alejhi ue selem, e kërcënon atë që në zemrën e tij ka mendjemadhësi se nuk do të hyjë në xhenet. Thotë, sal-lallahu alejhi ue selem: “Nuk do të hyjë në xhenet ai, që në zemrën e tij ka një grimcë mendjemadhësie.” – Një prej burrave tha: O i Dërguar i Allahut, dikush dëshiron, që rrobat dhe sandalet t’i ketë të bukura? –  Pejgamberi, sal-lallahu alejhi ue selem, tha: “Allahu është i bukur dhe e do të bukurën. Mendjemadhësia është refuzimi i të vërtetës dhe sjellja me arrogancë ndaj njerëzve”.

Refuzimi i të vërtetës do të thotë mospranimi i saj dhe refuzimi me mendjemadhësi i atij, që e thotë atë. Ndërsa sjellja me arrogancë ndaj njerëzve bëhet duke i poshtëruar dhe përbuzur.

Thënia “devotshmëria (takvallëku) është këtu (me dorë tregoi nga vendi i zemrës tri herë)“ aludon se Allahu i shikon zemrat dhe veprat, e jo pamjet dhe pasuritë.

Po ashtu përfitojmë se baza e besimit është në zemër, frytet e saj në gjymtyrë dhe se imani është fjalë, vepër dhe besim. Nuk mjafton vetëm emri musliman dhe shpresa se Allahu do të më fal, por besimi është ajo që ngulitet në zemër dhe gjymtyrët e vërtetojnë.

O ti vëlla musliman,

Ashtu si e ke të ndaluar gjakun dhe pasurinë e vëllait tënd musliman, po ashtu e ke të ndaluar edhe nderin e tij duke e fyer dhe shpifur.

Sa njerëz mendojnë keq dhe flasin e shpifin për muslimanët e ndershëm.

Ibën Kajimi, Allahu e mëshiroftë, thotë: “Çudi është me disa besimtarë që shumë lehtë mbrohen prej ngrënies së pasurisë haram dhe shikimit haram, mirëpo shumë rëndë mbrohen prej lëvizjes së gjuhës. Sa njerëz i ikin imoraliteteve dhe padrejtësive, mirëpo gjuha e tyre shpif në nderin e të gjallëve dhe të vdekurve dhe s’i intereson se çka flasin.”

Disa prej selefit thanë: “Kujdesu që vëllai musliman t’i ketë të garantuar prej teje tri  gjëra: Nëse nuk mund t’i bësh mirë mos e dëmto, nëse nuk mund  ta gëzosh mos e hidhëro, dhe nëse nuk mund ta lavdërosh mos e kritiko e as nënçmo.”

O ti vëlla musliman,

A dëshiron që Allahu të t’i falë mëkatet? Nuk ka aspak dyshim se ti dëshiron faljen, nëse ke zemrën e shëndoshë.

Pejgamberi, sal-lallahu alejhi ue selem, ka thënë: “Çdo të enjte dhe të hëne ekspozohen veprat (e njerëzve). Allahu në këto ditë ia fal të gjithëve që nuk i kanë bërë shok Atij, mirëpo e privon vetëm atë që ka armiqësi me vëllanë e tij musliman. Allahu thotë leni këta të dy deri sa të pajtohen mes veti”.

O ju musliman,

Armiqtë e Islamit kënaqen kur i shohin muslimanët të përçarë mes veti dhe duke u urryer. Kjo ia lehtëson atyre depërtimin në radhët e muslimanëve dhe devijimin e tyre prej rrugës së drejtë. Prandaj, bashkoni radhët e juaja që tu bashkohen zemrat e juaja. Silluni me mirësi dhe dashuri mes veti dhe kërkoni mbrojtje tek Allahu prej shejtanëve njerëz dhe xhind që dëshirojnë të sjellin armiqësi dhe urrejtje mes muslimanëve.

E lus Allahun, azze ue xhel, që zemrat dhe radhët e muslimanëve t’i bashkon, urrejtjet dhe armiqësitë e tyre t’i largon, ndërsa armiqtë e Islamit dhe muslimanëve t’i shkatërron, dhe të gjitha planet e tyre kundër Islamit t’i asgjëson.

Nga arabishtja: Irfan Jahiu

Burimi në gj. shqipe: albislam.com