Ne si njerëz e kemi jetën e caktuar në këtë botë. Në afatin e caktuar prej Allahut njeriu ndahet nga kjo botë me vdekjen e tij.

Vdekja është ndalimi i veprimtarisë jetësore të organizmit të njeriut. Del shpirti nga trupi dhe bëhet ndërprerja përgjithnjë e shkëmbimit biologjik të lëndëve në organizëm. Ky është mbarimi apo fundi i jetës së njeriut në këtë botë, mirëpo vdekja nuk është e njëjtë për të gjithë. Ekziston dallim i madh mes vdekjes së besimtarit dhe vdekjes së pabesimtarit. Në një nga hadithet e pejgamberit (salallahu alejhi ve selem) është ilustruar vdekja e të dyve.

Në vijim të shohim hadithin që transmeton Ahmedi, Ebu Davudi, Ibn Huzejme, Hakimi, Bejhekiu, Ed-Dija nga El-Bera ibn Azibi se I dërguari i Allahut (salallahu alejhi ve selem) ka thënë:

“Robi besimtar kur të jetë në ndarjen nga dynjaja dhe vajtjen kah Ahireti, i zbresin melekë nga qielli me fytyra të bardha si me i pasur fytyrat diell. Me vete kanë qefina nga qefinat e xhenetit dhe parfume nga parfumet e xhenetit, i ulen atij në largësi sa sheh syri. Pastaj i vjen melekul-meuti dhe i ulet tek koka dhe i thotë: o ti shpirt i pastërt, dil për në faljen nga Allahu dhe kënaqësinë e Tij dhe ai del. Ai del dhe rrjedh ashtu siç rrjedh pika nga gryka e shtëmbës. E merr dhe nuk e len as një çast në dorë, derisa ta marrin dhe e vendosin në atë qefinin dhe parfumin, e prej saj del si me qenë era më e mirë e miskut në fytyrë të tokës. Me të ngriten lartë e sa herë që kalojnë pran ndonjë grupi të melekëve, ata pyesin: Kush është ky shpirt i mirë? Ata përgjigjen: Filani i biri i filanit. (ia përmendin) emrat më të mira me të cilat e kanë thirrur në dynja. Kështu vazhdojnë deri sa të arrinë në qiellin e dynjasë dhe aty kërkojnë tua hapin, dhe ata e hapin, e prej aty i përcjellin nga çdo qiell mukarebunët (melekë) deri te qielli vijues dhe kështu deri sa të arrijë në qiellin e shtatë. Aty Allahu azze ve xhel-le thotë: regjistrojeni regjistrin e robit tim në il-lijjin* dhe kthejeni robin tim në tokë se prej saj i kam krijuar, e në të i rikthej përsëri. Ia kthejnë shpirtin (në varr) dhe i vinë dy melek, e ulin dhe e pyesin: Kush është Zoti yt? Ai përgjigjet: Zoti im është Allahu. Ata e pyesin: cila është feja jotë? Ai përgjigjet: feja ime është islami. E pyesin: kush është ai njeri që është dërguar tek ju? Ai përgjigjet: i dërguari i Allahut. E ata e pyesin: kush të ka treguar? Ai thotë: e kam lexuar Librin e Allahut dhe i kam besuar atij. Një thirrës nga qielli thërret: ka besuar robi im, andaj shtroni atij shtroje nga xheneti, veshni rroba nga xheneti dhe hapijani një derë për në xhenet. Pastaj i vijnë atij aroma të saja dhe perfume dhe i zgjerohet në varr sa sheh syri larg. Aty i afrohet një njeri me ftyrë të bukur, me roba të bukura dhe erë të bukur dhe i thotë: merr myzhde me atë që ta ka mundësuar këtë për ditën që të është premtuar. E pyet: kush je ti? Fytyra jotë është fytyrë që po vjen me hajr. I thotë: unë jam vepra jote e mirë. Ai thotë: O Zot, bëje Kijametin! O Zot, bëje Kijametin! Derisa të kthehem te familja ime dhe pasuria ime.

Ndërsa, …

… robi pabesimtar, kur të jetë në ndarjen nga kjo dynja dhe shkon për në Ahiret, i zbresin nga qielli melekë me fytyra të zeza dhe me vete kanë robë të leshtë. I ulen larg në largësi sa sheh syri. Pastaj vjen melekul-meut  derisa ti ulet te koka e tij dhe i thotë: o ti shpirt i keq, dil në zemërimin prej Allahut dhe hidhërim. (shpirti i shprëndahet nëpër trup dhe ia nxjerrin ashtu siç nxirren gremçat nga leshi i lagët. E kur tam err, nuk e len në dorë as sa një çast derisa menjëherë ta fusë në atë robën e lesht dhe prej aty i del si era më e keqe e ndonjë cofëtine në fytyrë të tokës. Ngriten me ted he sa herë që kalojnë pran ndonjë grupi të melekëve, thonë: kush është ky shpirt i keq? Ata përgjigjen: filani i biri i filanit. Ia përmendin emrat më të këqinj me të cilat e kanë thirrur në dynja. Ata kërkojnë tu hapet qielli, por nuk ia hapin. Pastaj lexoi: “ … atyre nuk u hapen dyert e qiellit … ”  (Araf: 40) dhe thotë Allahu azze ve xhel-le: regjistrojeni librin e tij në sixhxhin, në tokën më të ulët dhe ia përplasin shpirtin me një përplasje dhe i kthehet shpirti në trup. Menjëherë i vinë dy melek dhe e ulin dhe e pyesin: kush është zoti yt? Ai thotë: ah, ah, nuk e di. E pyesin: cila është feja jote? Ai thotë: ah, ah, nuk e di. E pyesin: kush është ai njeri që është dërguar te ju? Ai thotë: ah, ah, nuk e di. E një thirrës thërret nga qielli: robi im ka gënjyer, andaj shtroni atij shtroje nga zjarri dhe hapjani një derë për në xhehenem. Atij i vjen nga nzehtësia e tij dhe nga shkrumbi. I ngushtohet varri aq sa i gërshetohen brinjët dhe ashtu i vjen një njeri me pamje të shëmtuar, me rroba të këqia dhe me erë të keqe. I thotë: përgëzohu me atë që të ka sjellë në këtë gjendje të keqe në ditën që të është premtuar. E pyet: kush je ti, fytyra jotë qenka fytyrë që po vjen me sher? I thotë: Unë jam vepra jote e keqe. Në këtë ai thotë: O Zot, mos e bëj Kijametin!

• Il-lijun që është përmendur në hadith shpjegimi më i mirë për të është në fjalët e Allahut të Madhëruar:

“Ndërsa Libri i punëdrejtëve me siguri që do të jetë në Il-lijûn. * E kush do të ta shpjegojë ty se ç’është Il-lijjûn? * Është një libër i shkruar!”

Suretu Mutafifin: 18 – 20

Hoxhë Ali Shabani

Mos u bën i padrejtë sepse padrejtësia është shkatërrim në këtë botë dhe errësirë në ahiret. Allahu i Madhërishëm hakmerret ndaj zullumqarit herët apo vonë, Ai është i drejtë, askujt nuk i bën padrejtësi dhe asnjëherë nuk harron.

I Dërguari i Allahut (salAllahu alejhi ve selem) thotë: “Ruaju nga lutja e personit që i ke bërë padrejtësi, sepse në mes asaj lutje dhe Allahut nuk ka asnjë pengesë.”

Transmeton Buhariu dhe Muslimi

Imam Shafiu thotë: “Eksizton një ajet në Kur’an, i cili është shigjetë në zemrën e zullumqarit, ndërsa shërim për zemrën e atij që i është bërë padrejtësi.
Të pranishmit thanë:  Cili është ai ajet?
Tha: Fjala e Allahut “Dhe Zoti ytë asnjëherë nuk harron”.”

Nëse ndonjërit i ke bë padrejtësi, e ke lënduar, e ke ofenduar, e ke nënçmuar, je tallur me të ose i’a ke thyer zemrën, nxito dhe kërko falje prej tij para se të vjen një ditë kur Allahu i Madhërishëm të hakmerret për të.

Allahu na ruajt nga padrejtësia!

Përshtati Hoxhë ismail Asllani

Transmeton Buhariu dhe Muslimi nga Ebu Hurejreja i dërguari i Allahut (salallahu alejhi ve selem) ka thënë:

اللهم إني أتخذ عندك عهدا لن تخلفنيه فإنما أنا بشر فأيما مؤمن آذيته أو شتمته أو جلدته أو لعنته فاجعلها له صلاة و زكاة و قربة تقربه بها إليك يوم القيامة

“O Allah, unë zotohem te Ti, nuk do të ma lësh pasdore. Unë jam vetëm njeri, kështu që secilin besimtar që e shqetësoj, apo e fyej, apo e kamshikos, apo e mallkoj, bëje për të falje e pastrim dhe afrim me të cilën do të afrohet kah Ti në Ditën e Kijametit.”

Mutefekun alejhi

I dërguari i Allahut ka qenë njeri. Allahu i Madhëruar i ka thënë:

قُلۡ إِنَّمَآ أَنَا۠ بَشَرٞ مِّثۡلُكُمۡ

“ Thuaj: unë jam njeri si ju …“

Ka qenë nga gjaku e mishi. Mirëpo dallimi ka qenë në atë se Allahu atij i ka shpallur relevatë:

يُوحَىٰٓ إِلَيَّ … ١١٠

“ … më shpallet mua …“ Kehf:110

Pra ky pejgamber ka qenë njeri i dërguar tek njerëzit që të jetë shembull më i mirë për ta. Të gjitha përjetimet që i ndjen krijesa njeri i ka përjetuar. Është gëzuar dhe është mërzitur. Ka dashur gjëra, por edhe ka pasur prej tyre që i ka urryer. Ndonjëherë edhe ka harruar, e më pas i është kujtuar. Ndonjë gjë e ka bërë të gëzohet, ndërsa ndonjë gjë e ka nevrikosur.  

I dërguari i Allahut (salallahu alejhi ve selem) si pejgamber më i dalluar ka qenë në krye të shtresës më të lartë të eulijave të Allahut të cilët kur luten, Allahu ua pranon lutjet. I dërguari (salallahu alejhi ve selem) duke e pasur parasysh këtë gjë, e poashtu ndodh që njeriu si qortim ta thotë ndonjë namë, mallkim që vjen në formë të lutjes, si: Allahu i vraftë! tu thafshin duart! të qaftë nëna! Për kësi fjalë, qortime i dërguari i Allahut (salallahu alejhi ve selem) ka pasur frikë që most ë jenë ashtu siç shprehen, pasi që prej tij pranohen, andaj e ka lutur Allahun që këto shprehje kur t’i përdorë ai, përkundrazi të jenë pastrim i mëkateve dhe afrim kah Allahu.

Salavatet dhe përshëndëtjet më të mira qofshin për pejgamberin tonë Muhamedin (salallahu alejhi ve selem).

Ali Shabani

Transmeton Buhariu në sahihun e tij nga Ebu Hurejreja (radijallahu anhu) se i dërguari i Allahut (salallahu alejhi ve selem) ka thënë:

“Një njeri nga beni israilët ka kërkuar nga njëri t’i jep borxh një mijë dinarë, por ai i ka thënë: më sjell dëshmitarë të dëshmojnë.

Ai tha: mjafton Allahu dëshmitar.

Tha: më sjell kefil!

Tha: mjafton Allahu garantues.

Tha: të vërtetën e ke thënë dhe ia dha borxhin deri me një afat të caktuar dhe doli në det dhe i kreu nevojat që kishte.

Pastaj kërkoi anije që të hipë për të ardhur në afatin që ia kishte caktuar, por nuk gjet anije, andaj ai mori një dru dhe e shpoi, e aty i vuri një mijë dinarë dhe një fletë për te ai shoku i tij. Pastaj ia mbylli grykën dhe shkoi në afërsi të detit dhe tha: O Zot, ti e di se unë kam marrë borxh nga filani një mijë dinarë, e ai më kërkoi kefil, e unë i thashë: mjafton Allahu garantues, e ai u pajtua me këtë. Më kërkoi dëshmitar, e unë i thashë: Mjafton Allahu dëshmitar, e ai u pajtua me këtë. Unë u mundova të gjej anije për t’ia dërguar atë që i takonte atij, por nuk gjeta. Unë ta lë këtë në kujdesin Tënd dhe e gjuajti në det derisa filloi të lundrojë, e pastaj u largohua prej atij vendi.

Nga ana tjetër ai borxhdhënësi dilte për të shikuar se mos po vjen ndonjë anije e t’i sjellë paratë e tij, kur ja hasi në drurin në të cilin ishin paratë. E merr atë për në shtëpi për ta djegur, por kur e hapë,  gjen paratë dhe fletën. Më pas ka ardhur ai që kishte marrur borxhin me njëmijë dinarë dhe thotë: Pasha Allahun, vazhdimisht jam munduar të gjej anije për t’i sjellë paratë, por nuk gjeta anije para se të vij tani. Ai i tha: a më ke dërguar ndonjë gjë? Tha: Unë po të tregoj se nuk kam gjetur anije para se të vijë tani. Thotë: Allahu ta ka kryer borxhin me atë që ke dërguar me atë drurin. E kështu ai kthehet me ato njëmijë dinarët i arsyetuar.”

Përktheu: Ali Shabani