Si është hukmi i namazit dhe kush e ka detyrim atë?
Përgjigje: Namazi është prej shtyllave më të forta të Islamit, bile ai është shtylla e dytë pas dëshmive, është prej punëve më të detyruara të gjymtyrëve, është shtyllë e Islamit, siç ka thënë Resulull-llahu, sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem: “Shtylla e tij është namazi”[1], d.m.th. e Islamit.
All-llahu, subhanehu ue teala, ia caktoi si detyrim namazin të Dërguarit të Tij në vendin më të lartë ku ka arritur njeriu, në natën më të ndershme për Resulull-llahun, sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem, dhe pa asnjë ndërmjetësues.
Ia ka bërë detyrim faljen e namazit pesëdhjetë herë në ditë, por All-llahu, subhanehu ue teala, ia lehtësoi robërve të vet derisa i bëri pesë namaze për t’u falur, por sa pesëdhjetë të shpërblyera. Kjo aludon në rëndësinë e namazit dhe në dashurinë e All-llahut për të. Është ibadet, i cili meriton që njeriu t’i kushtojë një kohë të gjatë nga koha e tij. Për atë se është detyrim falja e tij ka dëshmuar Kur’ani, Sunneti dhe Ixhmai (njëzëshmëria) i muslimanëve:
Në Kur’an, All-llahu, azze ue xhel-le, thotë: “E kur qetësoheni, atëherë faleni namazin në mënyrë të rregullt, pse namazi është detyrim në kohë të caktuar për besimtarët”. (en-Nisa 103).
E Resulull-llahu, sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem, kur e dërgoi Muadh ibën Xhebelin në Jemen e porositi: “Mësoji ata se All-llahu ua ka bërë të detyruar pesë namaze gjatë natës dhe ditës”.[2]
Dhe muslimanët kanë qëndrim të njëzëshëm për detyrimin e tij.
Pikërisht për këtë dijetarët kanë thënë: “Nëse njeriu e mohon të detyruarit e pesë namazeve apo njërën prej tyre, ai është kafir, refuzues i Islamit, është hallall gjaku dhe pasuria e tij, përveç nëse pendohet tek All-llahu, subhanehu ue teala.
Kjo është kështu nëse nuk është i ri në Islam dhe nuk di gjë rreth ligjeve të Islamit, në këtë rast arsyetohet për shkak të paditurisë dhe i sqarohet se nuk lejohet kjo gjë, nëse këmbëngul në qëndrimet e tij atëherë ai është kafir.
Namazi është detyrim për çdo musliman, të rritur dhe të mençur, mashkull qoftë apo femër.
Musliman, e kundërta: kafir, e kafiri nuk e ka detyrim namazin, d.m.th. nuk e ka detyrim të falet përderisa është kafir e as t’i kompensojë namazet, nëse e pranon Islamin, ai për këtë (lënie të namazeve) do të dënohet në Ditën e Kijametit.
Ja, si e ka përshkruar All-llahu, azze ue xhel-le: “Përveç atyre të djathtëve. Që janë në Xhennete e i bëjnë pyetje njëri-tjetrit, përkitazi me kriminelët (e u thonë): “Çka u solli juve në Sekar?”. Ata thonë: “Nuk kemi qenë prej atyre që faleshin (që bënin namaz); Nuk kemi qenë që ushqenim të varfërit; Dhe kemi qenë që përziheshim me të tjerët në punë të kota. Dhe kemi qenë që nuk e besonim ditën e gjykimit”. (el-Muddeththir 39-46).
Pra, fjala e tyre: “Nuk kemi qenë prej atyre që faleshin”, aludon në atë se do të dënohen për lënien e namazit edhe pse janë kafira dhe nuk besojnë Ditën e Kijametit.
I rritur është ai që ka arritur një nga shenjat e pubertetit, e ato janë tri për meshkujt ndërsa katër për femrat:
Një: Mbushja e pesëmbëdhjetë viteve.
Dy: Dalja e spermës te meshkujt me kënaqësi dhe diçka të ngjashme te femrat, qoftë zgjuar apo në gjumë.
Tre: Rritja e qimeve rreth organit gjenital, këto tri shenja janë për meshkujt dhe femrat.
Te femrat ka edhe një shenjë me tepër sesa këto tri, ajo është hajzi. Pra, hajzi është prej shenjave të pubertetit.
I mençur, e kundërta: i çmendur, ai që nuk ka mend.
Këtu mund të bëjnë pjesë ai plak ose plakë, të cilët i ka kapluar pleqëria deri në atë masë saqë kanë humbur aftësinë për të dalluar, në këtë rast këta nuk e kanë detyrim namazin, sepse nuk kanë mend faktikisht. Ndërsa hajzi dhe nifasi janë prej gjërave që pengojnë detyrimin e namazit.
Kur të ketë hajz ose nifas, atëherë ajo grua nuk e ka detyrim namazin, sepse Resulull-llahu, sal-lall-llahu alejhi ue sel-lem, ka thënë: “…dihet se kur t’i vijë hajzi, ajo nuk falet e as nuk agjëron…”[3].
Burimi në gj. shqipe: albislam.com
[1] Transmeton Imam Ahmedi (5/231); Tirmidhiu (2616); Nesaiu (11394) dhe Ibën Maxhe (3973) dhe Tirmidhiu ka thënë: Hadithi është hasen sahih.
[2] Buhariu (1395) dhe Muslimi në kapitullin e Imanit, kreu: Thirrja në dy dëshmitë dhe ligjet e Islamit.
[3] Buhariu (304)
