Shkruam derisa u lodhëm, u mërzitëm derisa u sëmurëm, bërtitëm derisa mbetëm pa zë… pastaj heshtëm

Dhimbjet, vështirësitë dhe fatkeqësia në Gaza kanë dy gjendje:

Një: E shpejtë: Të ndalet armiqësia sa më shpejtë, të hapen kufijtë, të mjekohen të plagosurit dhe të ndihmohen të gjithë që janë prekur nga ky zullum.

Kjo mbetet në kompetencë të vendeve myslimane, sepse në rend të parë atyre i bie kjo përgjegjësi, sepse ata kanë në dorë atë që nuk e ka individi.

Dy: E mëvonshme dhe për një afat më të gjatë: Të njoftohemi me shkaqet që na sollën deri te kjo armiqësi kundër myslimanëve dhe të mundohemi t’i flakim ato.

Shkaku është i qartë: “dobësia”, zgjidhja është ta heqim dobësinë. Shërimi i dobësisë kërkon kohë sikurse paraqitja e saj që mori kohë, sepse kjo dobësi nuk u shfaq tek Umeti përpos kur kaluan shumë shekuj. Ndaj, largimi i saj është çështje e cila nuk largohet dot për një kohë të shkurtë, ndoshta në këtë rrugëtim do të kalojnë gjenerata.

– (فَاصْبِرْ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ فَإِمَّا نُرِيَنَّكَ بَعْضَ الَّذِي نَعِدُهُمْ أَوْ نَتَوَفَّيَنَّكَ فَإِلَيْنَا يُرْجَعُونَ) [غافر:77].

“Por, duro sepse premtimi i Allahut është i vërtet. E Ne ose do të bëjmë të shohësh diçka nga ajo që u premtojmë ose do të ta marrim jetën, por ata gjithsesi te Ne do të kthehen”. (Gafir 77).

– (وَإِن مَّا نُرِيَنَّكَ بَعْضَ الَّذِي نَعِدُهُمْ أَوْ نَتَوَفَّيَنَّكَ فَإِنَّمَا عَلَيْكَ الْبَلاَغُ وَعَلَيْنَا الْحِسَابُ). [الرعد:40].

“Ne mund ta mundësojmë ty që të shohësh (dënimin) që ua premtojmë atyre, ose ta marrim shpirtin ty. E jotja është të kumtosh ndërsa e Jona është llogaria”. (Raëd 40).

Por, ç’është dobësia? Ajo është ta duash dynjanë dhe ta urresh vdekjen. Nuk është problemi pse do apo urren diçka, problemi është ajo që rezulton prej tyre.

Pejgamberi, salallahu alejhi ue selem, ka thënë:

“يوشك أن تداعى عليكم الأمم من كل أفق، كما تداعى الأكلة إلى قصعتها. قيل: يا رسول الله! فمن قلة يومئذ؟ قال: لا، ولكنكم غثاء كغثاء السيل، يجعل الوهن في قلوبكم، وينزع الرعب من قلوب عدوكم؛ لحبكم الدنيا، وكراهيتكم الموت”.

“Së afërmi popujt do të thërrasin njeri-tjetrin për tu turrur drejt jush, ashtu siç ngrënësit thërresin njeri-tjetrin për tu turrur drejt ushqimit të tyre.” Dhe atë e pyetën: A për shkak se ne në atë kohë do të jemi pak? Dhe Pejgamberi, salallahu alejhi ue selem, u përgjigj: “Jo, ju në atë kohë do të jeni shumë, por do të jeni një llum, si llumi i vërshimit të shiut. Allahu do të hedh në zemrat tuaja dobësinë, do ta shkul nga kraharorët e armiqve tuaj frikën që kanë ndaj jush sepse do ta doni dynjanë dhe do ta urreni vdekjen”. (Ahmedi, Sahihul Xhamië 1359).

Ai që e do dynjanë dhe urren vdekjen, i ka hapur vetvetes dyert e gjynaheve të mëdha, të bëjë harame të ndryshme, t’i miqësojë qafirët, të flet për Allahun pa dije, të bëjë punë të fëlliqura; varësisht sa e do dhe sa e urren. Kur dynjaja bëhet qëllim parësor i tij, ai nuk mërzitet qysh e fiton, me hallall apo me haram e fiton?

Sekreti i fitores për besimtarët gjithherë ka qenë: Puna e mirë dhe imani, ndërsa dashuria ndaj dynjasë dhe urrejtja e vdekjes i flakin punët e mira dhe imanin, ndaj s’ka ikje nga dështimi dhe humbja e fitores. Analizoji të gjitha fitoret e myslimanëve dhe do të shohësh se imani dhe punët e mira ishin elementi kryesor, prandaj fitonin dhe pse ishin më të vegjël në numër dhe armatim.

Ne kemi dy përvoja sesi u rikthye Aksaja pasi ishte e okupuar:

E para: Okupimi i saj nga romakët, nga të cilët e riktheu kalifi Omer me shokët e tij, Allahu qoftë i kënaqur me të gjithë ata.

E dyta: Okupimi i saj nga kryqtarët, nga të cilët e riktheu Salahudini 90 vjet pas robërimit.

Këto dy përvoja janë shumë të rëndësishme, prandaj duhet të studiohen që t’i mësojmë faktorët e okupimit dhe faktorët, shkaqet e çlirimit dhe rikthimit.

Nuk duhet ta teprojmë së mërzituri për atë që ndodhë në Gaza, meqë është një fatkeqësi e përsëritshme, në të kaluarën dhe në të tashmen. Nuk është mirë ta teprojmë qarjen në momentin e ndodhisë e pastaj t’i rikthehemi: dashurisë ndaj dynjasë dhe urrejtjes së vdekjes. Përkundrazi, t’ia bëjmë me dije gjithë Umetit dhe t’ua shpjegojmë: Si u okupua Aksaja dy herë dhe si u rikthye dy herë? Le ta kuptojë dersin, le ta njohë realitetin dhe le ta mësojë rrugëdaljen?

Puna është e gjatë, e vështirë dhe duhet kohë. Ka mundësi të kalojnë ca gjenerata derisa të arrihet qëllimi. Këtu do të sjellim një shembull që pati sukses në ndërtimin e gjeneratës që kishte aftësi të qortojë dhe t’i rikthejë gjërat e shenjta.

Nurudin Mahmud Zenki

Një nga mbretërit e mëdhenj në Islam, u bë mbret në vitin 541 H (1146 G). Ibnul Ethiri për të ka thënë: “Përmendja e tij ka përfshirë tokën me biografinë e bukur që ka dhe me drejtësinë që mbajti. Kam lexuar biografitë e mbretërve të mëhershëm dhe përveç biografive të katër kalifëve dhe Omer b. Abdulazizit nuk kam lexuar biografi më të bukur e as orvatje më të madhe për të mbajt drejtësinë më shumë se ai”. (el Kamil 9/125).

Me të vërtet ai ishte mbret i rrallë, madhështisë së mbretërisë ia bashkëngjiti: ibadetin dhe nderin; pushtetit të tij: drejtësinë dhe bamirësinë; xhihadit: dijen dhe devotshmërinë. Vepronte për ta edukuar popullatën që t’i nënshtrohen sheriatit, punoi që të del në pah suneti, të zhduket bidati… nuk ësh dëgjuar asnjë fjalë e keqe prej gojës së tij, as në qetësi e as në zemërim… ishte i rrallë në raportin e tij me Zotin dhe me popullin e tij.

Ishte trim dhe muxhahid, ishte në safin e parë të ushtrisë, nuk mërzitej nëse do të vdiste… dynjaja për të nuk ishte asgjë. Ai thoshte: “Shehidllëku mu ka afruar disa herë por nuk ndodhi, sikur të isha i mirë apo të kisha ndonjë vlerë tek Allahu, do të ma mundësonte atë”.

Një ditë, Kutbudini i kishte thënë: “Pashë Allahun o mbret! Mos e rreziko veten tënde, se sikur të vritesh do të vriten të gjithë që janë me ty, do të okupohej vendi dhe do prishej halli i myslimanëve”.

“Hesht o Kutbudin, sepse kjo fjalë është sjellje e keqe ndaj Allahut. Çka mendon kë duhet falënderuar? Kush mbronte Fenë dhe vendin para meje përveç Atij që nuk ka të adhuruar me të drejtë përpos Tij? Kë mendon se duhet falënderuar?”

Dhe qanë të gjithë që ishin të pranishëm. (el Bidaje 2/289).

Kur bënte xhihad me krishterët në Damjat, disa prej nxënësve të hadithit, me buzëqeshje, ia lexonin një hadith me zinxhir (sened) dhe kërkuan që edhe ky të buzëqeshë që të vazhdojë senedin. Ai nuk pranoi, madje tha: “Unë kam turp nga Allahu nëse më sheh të buzëqeshur ndërsa myslimanët janë të rrethuar nga kryqtarët në Damjat”. (el Bidaje 2/261).

Krahas angazhimeve që kishte, sporti nuk i mungonte. Ai përgatiste veten dhe kalin e tij për në xhihad, luante me top kështu: i hipur mbi kalë i mëshonte topit me shkop dhe pastaj vraponte pas që ta zë në ajër. Disa nga njerëzit e mirë, por jo të zgjuar e qortonin duke menduar se po bën një lojë të kotë, por ai u përgjigjej: “Veprat shpërblehen sipas nijetit, unë me këtë po dua ta ushtroj dhe ta mësoj kalin që të jetë i zhdërvjellët, ne nuk e braktisim xhihadin”. (el Bidaje 2/279).

Ai, Allahu e mëshiroftë, e shoi fenë e shiave në Sham dhe Irak, e nxori në pah sunetin, e shkatërroi bidatin dhe urdhëroi që në ezan të thuhej: “hajj ales salah – ejani në namaz” ngase para kësaj, në ato vende thoshin: “hajj ale hajril amel – ejani në punën më të mirë”. (el Bidaje 12/278).

Ai e deshi sunetin dhe e madhëroi. Sheriatin e vendosi mbi çdo logjikë. Kur ia lexuan një pjesë të hadithit, ku thuhej:

(فخرج رسول الله صلى الله عليه وسلم متقلداً سيفه)

“dhe Pejgamberi, salallahu alejhi ue selem, doli me shpatën e varur në qafë”, u habit pse ushtarët dhe udhëheqësit po e mbajnë shpatën në bel e jo siç e mbante Resulullahu, salallahu alejhi ue selem. Pastaj, i urdhëroi të gjithë ushtarët që shpatën ta mbajnë të varur në qafë, jo ndryshe”. (el Bidaje 12/281).

Një ditë, shejh Omer b. elMula i kishte shkruar: “Të këqijtë janë shtuar, ndaj duhet të bëjmë një politikë…”. Në anën tjetër të letrës, Nurudini i shkroi:

“Vërtet Allahu ka krijuar krijesat dhe për ta dërgoi sheriat. Ai e di ç’është më e mirë për ata. Pasi Ai e di se sheriati është më i dobishëm për ne, na e ligjësoi, prandaj nuk ka nevojë për asnjë shtesë më shumë sesa sheriati i Allahut. Ai që sjellë shtesa ai ka supozuar se sheriati është i mangët, ndaj dëshiron ta plotësojë me shtesën e tij. Ky është një guxim kundër Allahut dhe sheriatit, por mendjet e errëta nuk udhëzohen. Allahu na udhëzoftë neve dhe ty në rrugën e Tij të drejtë”. (el Bidaje 12/282).

Fekihu, Ebul Fet’h el Eshri, i cili kishte përgatitur një biografi të shkurtër për Nurudin Zenkiun, ka thënë: Nurudini kujdesej që namazet t’i falë në kohë dhe me xhemat, duke i plotësuar kushtet, ruknet dhe qetësinë gjatë rukusë dhe sexhdes. Falte shumë namaz nate. Për çdo gjë e luste dhe i nënshtrohej Allahut. Gjithashtu na tregon: Kemi dëgjuar se disa prej sufive që janë me nam kishin hyrë për të vizituar Kudsin – në ditët kur Kudsi ishte ndër kryqtarët – dhe atje kishin dëgjuar: Nurudin Zenkiu ka sekret me Zotin. Ai s’na ka fituar dhe luftuar me ndonjë ushtri të madhe, ai na fiton dhe na nënshtron me lutje dhe namaz nate. Ai falet natën, i ngrit duart për ta lutur Allahun dhe Allahu i përgjigjet dhe i jep çfarë të kërkojë. Kështu ai na fiton neve. Kështu thoshin qafirët për të”. (el Bidaje 12/283).

Njëherë, bashkëshortja e tij e ngushtuar nga varfëria i ishte ankuar dhe ky i kishte dhënë tre dyqane në Homs, që ishin të tija dhe prej të cilave fitonte 20 dinarë në vjet. Gruas së tij i tha: “Nuk kam tjetër veç kësaj, e tëra tjetër që kam, unë jam rojtar i tyre për myslimanët, nuk i tradhtoj dhe nuk dua të hy në Zjarr për shkakun tënd”. (el Kamil 9/125).

Zahirenë e tij e fitonte nga ato dyqane të cilat i kishte blerë me atë që i takonte nga preja e luftës. Gjithashtu kërkoi fetva nga dijetarët që t’i tregojnë sa guxon të merr nga Shtëpia e Mallrave (Bejtul Mal) dhe nuk shtonte më tepër seç i kishin thënë. Nuk vishte mëndafshin dhe nuk hante përveç atë që kishte fituar vetë. (el Bidaje 12/278).

Ky ishte raporti i tij me Allahun, ndërsa raporti i tij me njerëzit ndërtohej mbi nder, respekt dhe drejtësi.

Fikhun e mësoi sipas medhhebit hanefij – por jo në mënyrë të verbët – mësonte hadithet dhe ua lexonte të tjerëve që të fitojë shpërblimin. (el Kamil 9/125). I tubonte dijetarët, i afronte dhe i nderonte. Asnjëri nga princat nuk guxonte të ulej me të përveçse me leje, ndërsa kur hynin dijetarët dhe të varfrit, ai ngrihej në këmbë dhe bënte ca hapa nga ata dhe i ulte te vendi i tij, ndërsa kur i dhuronte ndonjërit prej tyre diç dhe dikujt i dukej si dhuratë e tepruar, ky thoshte: “Ata janë ushtria e Allahut, për shkak të lutjes së tyre në arrijmë fitoret, atyre u takon nga Shtëpia e Mallrave shumëfishi nga ajo që ua jap. Nëse ata pajtohen që një hise të na lënë neve, ky është nder i tyre për ne”. (el Bidaje 12/281).

Në prezencë të tij, një princ foli keq për dijetarin Kutbudin Nejsaburi, e ky u tha: “Mjerë për ty, nëse është e vërtet kjo që thua, dije se ai ka shumë të mira tjera që nuk i ke ti, që ia fshijnë atë të keqe që e përmende po qe se është e vërtetë, ndërsa unë pasha Allahun nuk të besoj. Nëse e përsërit këtë për të apo për dikë tjetër kam për të të dënuar”. (el Bidaje 12/281).

Drejtësia e tij: një njeri pretendonte se Nurudini duhej t’i kthente diçka, ndaj shkuan së bashku te kadiu, të cilin e urdhëroi që të sillet ndaj vet Nurudinit sikur i akuzuar – gjë e cila po na përkujton në kalifin, Alij, radijallahu anhu – dhe kadiu gjykoi në të mirë të atij njeriu. Me këtë rast Nurudini tha:

“Erdha deri te kadiu me qëllim që asnjëri të mos refuzojë të vijë para sheriatit. Më i madhi dhe më i vogli ndër nesh nuk ësh asgjë para Pejgamberit, salallahu alejhi ue selem, dhe para sheriatit të tij. Ne po mundohemi të bëjmë atë që është në pajtim me atë që na ka mësuar. Atë që na ka urdhëruar, e bëjmë. Atë që na ka ndaluar, largohemi prej saj. Unë jam i bindur se ky njeri s’ka asnjë të drejtë tek unë, por prapë se prapë po dëshmoj se vërtet zotëroja atë që kërkoi personi dhe ia dhashë atij”.

Ky ishte i pari që ndërtoi Shtëpi të Drejtësisë, aty qëndronte dy herë në javë, tre herë dhe pesë herë. Aty vinin i dobëti dhe ai që i kishin bërë zullum, askush s’mund t’i pengonte. (el Bidaje 12/280).

Ndërtoi xhami dhe shkolla, zgjeroi rrugët dhe tregjet dhe i pasuroi të varfrit, saqë u tha: “Më i varfri i kohës së tij harxhonte më shumë se ky”. (el Bidaje 12/278). Iu bënte mirë të gjithëve, madje edhe dhimmive, shfuqizoi tatimet dhe detyrimet tjera, të cilat më herët i merrte për t’i harxhuar në luftë, por më vonë u shkroi emirëve që ta ndërpresin këtë. Pas kësaj, kur binte në sexhde, thoshte: “O Allah mëshiroje tatim-marrësin e një të dhjetës, zullumqarin e lëvduar” kishte për qëllim vetveten. (el Bidaje 12/281).

Ky njeri është ai që e çliroi Aksanë prej kryqtarëve. Ai e përgatiti ummetin për fitoren e madhe me mirësinë, devotshmërinë dhe xhihadin e tij. Ai edukonte popullin që të kapin sunetin dhe të flakin bidatin, të jenë punëmirë dhe të braktisin gjynahet, t’i nderojnë dijetarët dhe t’i mëshirojnë të varfrit. I edukoi të jenë asketë, të ndershëm, bamirës, të drejtë, adhurues dhe të nënshtruar ndaj Allahut.

Kështu, derisa Allahu ia hapi fortifikatat e mëdha të Shamit nga dora e kryqtarëve edhe pse ishin nën okupim disa shekuj me radhë. E shpëtoi Egjiptin nga sundimi i Fatimijëve Batinij. Mbretëria e tij u shtri nga Iraku, Jemeni dhe Hixhazi derisa Kudsi arriti të bëhej vend që jetonte në shtetin Islam. Ai fillimisht pastroi vendet përreth, derisa u dorëzuan njëra pas tjetrës, u thye fuqia e kryqtarëve dhe ndërsa përgatitej të bënte çlirimin e madh, saqë kishte ndrequr edhe minber për xhaminë e Aksasë, erdhi caktimi i Allahut dhe e mori vdekja në vitin 569 H (1173 G), pasi që harxhoi mbretërinë e tij plot 28 vjet duke bërë xhihad.

Ai bëri dhe ndërtoi një ummet me kujdesin e Allahut. Ai nuk do të mundte ta bëjë një gjë të tillë pa ndihmën e Allahun dhe pastaj prezencën e njerëzve të mirë dhe të devotshëm, të cilët ishin dijetarë, punues dhe muxhahidë. Shumë prej tyre nuk dukeshin, ndaj nuk i njeh askush. E flijuan veten e tyre për krenarinë e këtij ummeti. Ashtu që, kur ta arrijë atë le ta qeverisë në mënyrën më të mirë. Kështu plotësohet ummeti në veprimtarinë e tij.

Pas tij, erdhi Salahudin Ejjubi, e ky është vetëm një nga komandantët e dalluar të Nurudinit, një prej atyre të mirëve dhe të devotshmëve. Ky e kreu detyrën në betejën e Hittinit në vitin 583 H (1187 G) pasi që Nurudini ia kishte hapur dyert e mbyllura dhe kështu u kthye Aksaja në kujdesin e Islamit dhe myslimanëve, pas 90 vjetëve robëri.

Atëbotë, myslimanët kaluan një bela të rëndë, edhe më të madhe sesa ajo që po përjetojmë sot. Në ditën, kur kryqtarët okupuan Aksanë në vitin 492 H (1098 G) kishin vrarë mbi 60 000 muslimanë, saqë edhe kuajt rrëshqisnin në gjak. Nuk u dëgjua ezani dhe nuk u falë namazi përgjatë një shekulli… përdhosën xhaminë Aksa dhe bënë gjithçka të fëlliqur.

Mirëpo myslimanët, arritën të rikthejnë gjendjen e tyre të mirë, iu afruan Mbrojtësit të tyre me sinqeritet, jo me hile… me zemër dhe jo duke pasur qëllim dynjanë… me gjakftohtësi dhe jo me gremisje dhe vrull… me ibadet dhe namaz jo me loja dhe gara… me respektim të ulemave dhe mëshirë ndaj fukarave… derisa u rikthyen ashtu si do Allahu, prandaj edhe Allahu u bë sikur donin ata, e rikthyen Aksanë nën hijen e Islamit.

Ashtu dhe vazhdoi, derisa ndryshuan në një gjendje që nuk e do Allahu, atëherë ua ndryshoi gjendjen dhe ja, sërish u okupua Aksaja.

– (ذَلِكَ بِأَنَّ اللّهَ لَمْ يَكُ مُغَيِّراً نِّعْمَةً أَنْعَمَهَا عَلَى قَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُواْ مَا بِأَنفُسِهِمْ وَأَنَّ اللّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٌ). [الأنفال:53].

“E kjo, sepse Allahu nuk e ndryshon një mirësi që ia dha një populli, derisa ata ta ndryshojnë vetveten. Allahu dëgjon dhe është i Gjithëdijshëm”. (Enfal 53).

Xhamia e Aksasë nuk ka rënë rastësisht që të na kthehet rastësisht. Ajo ka rënë sepse Umeti e anashkaloi këtë Fe, nuk i mori seriozisht farzet, kërkonte lehtësimet dhe hilet dhe nuk shkuan rrugës së sinqertëve. Prandaj, nuk do të kthehet përveçse me mënyrën e atyre që ishin para neve.

Më saktësisht, me aktivitetet e Nurudin Zenkiut, Allahu e mëshiroftë. Ibnul Ethiri e ngjasoi me kalifët e drejtë, sepse në biografinë e tij shihej e gjallë biografia e tyre, pastaj edhe te populli i tij. U bë i mirë ai dhe të gjithë u bënë të mirë pas tij. U përmirësua ai dhe u përmirësuan të gjithë. Ia hapi Allahu dyert ashtu sikur ia hapi Omerit, Allahu qoftë i kënaqur me të.

Sot, Ummeti jonë ka mundësi që të nxjerrë edhe një shëmbëlltyrë tjetër sikur të kthehej në rrugën e të parëve, sahabëve dhe tabiinëve, me fjalë dhe me punë.

Allahu i madhërishëm ka thënë:

(يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِن تَنصُرُوا اللَّهَ يَنصُرْكُمْ وَيُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ [محمد:7]

“O ju që keni besuar, nëse e ndihmoni Allahun, Ai do t’ju ndihmojë dhe do t’ua forcojë këmbët”. (Muhamed 7).

Dr. Lutfullah HOXHA

Burimi: albislam.com

Përktheu: Omer BERISHA

Për çdo vjet muslimanët gëzohen me rastin e Ashurës, ditën e dhjetë të muajit Muharem, për këtë arsye desha që në këtë shkrim modest të përmbledh hadithet e sakta që kanë të bëjnë me këtë ditë dhe të spjegoj kuptimin e tyre. Lusim All-llahun, subhanehu ve teala, që të na ndihmojë, se e qëlluara është vetëm në Dorë të Tij, në Të mbështetem, Ai më mjafton, sa përkujdesës i mirë që është Ai.

Historiku i Ashurasë

Dita e Ashurasë ka qenë ditë e dalluar edhe te popujt e kaluar. Ka qenë ditë e bekuar ashtu siç transmetohet në Sahihul-Buhari dhe Muslim se arabët në periudhën e injorancës kanë agjëruar në këtë ditë, kanë agjëruar Kurejshët këtë ditë si dhe Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, në Meke para se të bëjë hixhret. Aishja, radijallahu anha, thotë: “Kurejshët e agjëronin ditën e Ashurasë në xhahilijet. Edhe Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, e agjëronte këtë ditë në xhahilijet e pasi që shkoi në Medine edhe të tjerët i urdhëroi të agjërojnë. Kur u obliguam të agjërojmë muajin e Ramazanit, dita e Ashurasë mbeti të agjërohet sipas dëshirës.

Si duket agjërimi i kësaj dite tek arabët kishte mbetur nga feja e pastër e Ibrahimit, alejhis-selam, që më vonë u shtrembërua.

Eshtë cekur nëpër disa transmetime se kjo ditë ka qenë e bekuar qysh në kohën e Nuhit, alejhis-selam. Transmeton Ebu Hurejreja se Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, kaloi pranë disa hebrenjëve të cilët agjëronin ditën e Ashurasë. Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, i pyeti për shkakun që i shtynte ata të agjërojnë këtë ditë e ata u përgjigjën: kjo është dita në të cilën All-llahu, subhanehu ve teala, e ka shpëtuar Musain, alejhis-selam, … dhe në këtë ditë është ndalur anija e Nuhit, alejhis-selam, në kodrën Xhedva, dhe për këtë agjëroi Nuhi dhe Musa në shenjë falendërimi All-llahun, subhanehu ve teala. (Transmeton Ahmedi. Në zinxhirin e këtij hadithi është Habib ibën Abdullah el-Ezdij)

Pra edhe hebrenjtë kanë agjëruar këtë ditë duke festuar triumfin e Musait, alejhis-selam, ndaj faraonit të cilin e fundosi All-llahu, subhanehu ve teala. Transmetohet nga Ibën Abbasi, radijall-llahu anhu, i cili thotë: Erdhi Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, në Medine dhe aty pa hebrenjtë që agjëronin ditën e Ashurasë. Ai pyeti: ç’është kjo ditë? Ata u përgjigjën: Kjo është dita në të cilën All-llahu ka shpëtuar Beni Israilët nga armiku i tyre dhe për këtë Musai e agjëroi këtë ditë. Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, tha: Mua më parë më takon të pasoj Musain se ju. (Transmeton Buhariu dhe Muslimi)

Kështu pra kthehet e mira me falenderim…

Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, i ka nxitur muslimanët për të agjëruar këtë ditë duke shpresuar që All-llahu, subhanehu ve teala, me këtë t’i shlyej mëkatet e një viti të plotë. Transmeton Ebu Hurejreja, radijall-llahu anhu, se Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, është pyetur për agjërimin e ditës së Ashurasë dhe është përgjigjur: “I shlyen mëkatet e vitit të kaluar. (Transmeton Muslimi) kurse në transmetimin e Ibën Maxhes qëndron: “Unë shpresoj që me agjërimin Ashurasë t’i falë All-llahu, subhanehu ve teala, mëkatet e vitit që ka kaluar . “

Sa shpërblim i madh që është ky! I falë mëkatet e një viti të tërë! E ne jemi njerëz që bëjmë shumë mëkate, kundërshtojmë fenë e All-llahut në shumë raste, lëmë mangu obligimet tona ndaj Tij, lusim All-llahun që të na falë.

Nuk është për tu habitur pse Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, e ka nderuar këtë ditë në këtë mënyrë nëse vërtetohet se agjërimi i kësaj dite ka qenë prej fesë së Ibrahimit, alejhis-selam, sepse në fakt feja e Muhamedit, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, është ripërtërirje e fesë së Ibrahimit, alejhis-selam.

Agjërimi i ditës së Ashurasë te muslimanët ka kaluar në disa etapa:

Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, agjëronte këtë ditë qysh në Meke siç përmendëm më lartë.

Po ashtu agjëroi pasi që bëri hixhret në Medine dhe i urdhëroi muslimanët të agjërojnë. Kështu ishte para se të shpallet obligimi i agjërimit të muajit Ramazan.

Ibën Haxheri në librin e tij Fethul-Bari thotë: Selefi nuk kanë qenë të një mendimi se a ka pasë agjërim të obliguar para Ramazanit apo jo? Pjesa dërmuese e tyre (e kjo është edhe mendimi i shafijve) kanë përkrahur mendimin se nuk ka pasë agjërim të obliguar para Ramazanit asnjëherë. Mendimi tjetër (këtë mendim e përkrahin hanefijtë) është se agjërimi i parë i obliguar për njerëzit ka qenë dita e Ashurasë e pasi që shpallet obligimi i Ramazanit derogohet vendimi për ditën e Ashurasë.

Prej argumenteve të shafijve është hadithi merfu’ që e transmeton Muaviu, radijall-llahu anhu: “All-llahu nuk iu obligoi agjërimin e kësaj dite.”

Hanefijtë kanë marrë për argument hadithin e Ibën Omerit dhe hadithin e Aishes, radiall-llahu anha, të përmendur më lartë ku qartë shihet urdhëri për agjërim si dhe hadithin që e transmeton Rubejj bint Muavvedh: “Ai që është gdhirë duke agjëruar le ta plotësoj agjërimin e tij. Ajo tha më tej: çdo herë e kemi agjëruar atë ditë dhe i kemi shtyrë fëmijët tanë të agjërojnë”.(Muslimi)

Argument tjetër i hanefijve është hadithi që e transmeton Seleme ibën Ekva’ ku Pejgmberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, për ditën e Ashurasë ka thënë: “Kush ka ngrënë le të agjërojë pjsën e mbetur të ditës e ai që nuk ka ngrënë le të vazhdojë agjërimin” (Buhariu dhe Muslimi)

Ibën Haxheri në Fethul-Bari thotë: Ajo që nënkuptohet prej fjalëve të dijetarëve, pa pikë dyshimi, është se agjërimi i Ashurasë nuk ka qenë obligim apo se ka qenë obligim e pastaj është deroguar.

Ibën Haxheri vërteton se Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, ka urdhëruar muslimanët për herë të parë të agjërojnë ditën e Ashurasë në fillim të vitit të dytë të hixhretit. Këtë e argumenton fakti se Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, emigroi në Medine në muajin Rebiul-evvel kështu që dita e parë e Ashurasë i takon muslimanët në Medine vitin e dytë të hixhretit.

Në po të njejtin vit bëhet obligim për muslimanët agjërimi i muajit të Ramazanit dhe derogohet obligimi i agjërimit të Ashurasë (kjo e fundit sipas mendimit të hanefijve) dhe mbetet hukmi i kësaj vepre sunnet muekked .

Ibën Haxheri nga e gjithë kjo konkludon se dita e Ashurasë ka qenë obligim vetëm një vit e pastaj ndërohet ky vendim në vepër të preferuar.

Ibën Abdul-Berri përmendë Ixhma-në se agjërimi i kësaj dite tani nuk është obligim por mustehab (vepër e preferuar).

Hadithet që aludojnë se kjo ditë është mustehab të agjërohet janë të shumtë. Po përmendim disa në vijim:

Transmeton Buhariu dhe Muslimi nga Muaviu, radijall-llahu anhu, i cili thotë: “Kam dëgjuar të Dërguarin e All-llahut duke thënë: Këtë ditë të Ashurasë All-llahu nuk ua ka bërë obligim ta agjëroni.Unë agjëroj, ai që dëshiron, le të agjëroj e kush dëshiron të ushqehet le të ushqehet.”

Transmetohet nga Ibën Abbasi, radijall-llahu anhu, i cili thotë:” Nuk kam parë të Dërguarin e All-llahut të mbivlerësoj ndonjë ditë ndaj ditëve tjera me agjërim përveç kësaj dite: Ditës së Ashurasë dhe këtij muaji ” d.m.th. Muajin e Ramazanit. (Buhariu dhe Muslimi)

Transmeton Muslimi nga Ebu Katadeja i cili thotë: I Dërguari i All-llahut tha: “Shpresoj tek Al-llahu, subhanehu ve teala, që me agjërimin e ditës së Ashurasë t’i shlyej mëkatet e vitit që ka kaluar”.

Transmetohet nga Ebu Hurejreja, radijall-llahu anhu, se Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, ka thënë: “Agjërimi më i mirë pas muajit të Ramazanit është në muajin e All-llahut Muharrem “.

Na tregon zonja e nderuar, Rubej bint Muavedh ibën Afra, se Pegamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, në mëngjes të ditës sëAshurasë dërgoi lajm nëpër të gjitha fshatërat e Ensarëve përreth Medinës: Se ai që është gdhirë duke agjëruar ta plotësoj agjërimin deri në mbrëmje e ai që është ushqyer ta agjëroj pjesën e mbetur të ditës”. (Buhariu dhe Muslimi) Si duket kjo ka ndodhë në kohën kur agjërimi i Ashurasë ka qenë obligim. Më tej kjo zonjë përmendë se pas këtij urdhëri të përgjithshëm për të agjëruar madje edhe ata që kishin ngrënë në fillim të ditës, muslimanët janë kujdesur me mish e me shpirt për të agjëruar këtë ditë. Ajo thotë: Pas atij urdhëri agjëronim Ashuranë dhe i shtynim të agjërojnë edhe fëmijët tanë të vegjël. Shkonim me ta në xhami dhe loznim për t’ua harruar ushqimin. Kur kërkonin ushqim, ua jepnim lodrat për t’i mashtruar dhe kështu për të plotësur agjërimin.

Përmendëm më lartë se hebrenjtë kanë agjëruar këtë ditë e me këtë kanë festuar triumfin e Musait, alejhis-selam, ndaj faraonit. Desha që të shtoj në lidhje me këtë se Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, kur pa se hebrenjtë agjëronin këtë ditë dhe i pyeti për shkakun e këtij agjërimi e ata u përgjigjën se ajo ditë ishte dita kur All-llahu, subhanehu ve teala, kishte shpëtuar Musain, alejhis-selam, tha: “Mua më parë më takon të pasoj Musain se ju.” Pastaj urdhëroi të agjërohet kjo ditë edhe kësaj herë. (Transmeton Buhariu dhe Muslimi)

Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, duke u nisur nga parimi për t’u dalluar nga hebrenjtë nxiti muslimanët që ditës së Ashurasë t’ia bashkangjesin edhe një ditë tjetër para ose pas. Ai vendosi që nëse jeton deri në vitin e ardhshëm të agjërojë ditën e nëntë dhe të dhjetë të muajit Muharrem siç flasin për këtë transmetime të shumta.

Njëherit kjo tregon se Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, i ka kushtuar rëndësi të posaçme kësaj dite deri në fund të jetës së tij. Ai, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, në lidhje me këtë ka thënë: “Po të jem gjallë deri në vitin e ardhshëm do ta kisha agjëruar edhe ditën e nëntë”. Transmetuesi thotë: erdhi viti i ardhshëm e Pegamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, tani më kishte vdekur.(Muslim)

Ibën Haxheri në Fethul-Bari thotë: nga kjo nënkuptohet se Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, ka agjëruar ditën e dhjetë dhe dëshiroi të agjërojë edhe ditën e nëntë mirëpo nuk arriti për shkak se ndërroi jetë.

Eshtë me rëndësi të ceken dy çështje:

1) Urtësia e agjërimit të kësaj dite.

2) Shkalla e haditheve të shumta që kanë të bëjnë me këtë temë.

Sa i përket çështjes së parë them (e All-llahu e din më së miri): Njeriu është i përbërë prej dy elementeve, prej trupit dhe shpirtit. Ashtu sikur trupi që ka nevojë për ushqim edhe shpirti ka nevojë për të njejtën gjë. Ndikimi i agjërimit në shpirtin e njeriut është i dëshmuar. Ai është mjet për të arritur devotshmërinë, metodë për ushtrimin e shpirtit në ambicie të larta. Agjërimi e liron shpirtin nga arroganca, i kalit emocionet, zbut zemrën dhe ngret moralin.

Pasi që Islami është fe e lehtësimit dhe tolerancës siç thotë All-llahu, subhanehu ve teala: “All-lahu ju dëshiron juve të lehtën dhe Ai nuk don që t’i vështirësojë gjërat për ju” (Bekare 185), “All-llahu nuk e rëndon askënd mbi mundësitë që ai ka” (Bekare 286), “Nuk ka vënë mbi ju ndonjë mundim në fe” (Haxh 78), “All-llahu nuk don që t’ju vërë në vështirësi” (Maide 6) nuk i ka obliguar muslimanët me agjërim përveç muajit të Ramazanit dhe për çdo agjërim tjetër e ka lënë vullnetin e njeriut të lirë. Agjërimi pra në shumë raste është vullnetar (i preferuar, jo i obliguar) e një prej tyre është edhe dita e Ashurasë.

Mua më brengos fakti që shumica e fetarëve musliman e kanë lënë pas dore këtë sunnet. I sheh ata duke u kujdesur për namazet vullnetare mirëpo në agjërim pak prej tyre nxitojnë.

Sa i përket çështjes së dytë, janë transmetuar shumë hadithe që kanë të bëjnë me Ashuranë e që i kanë përmendur dijetarët në librat e haditheve të trilluara. Më i njohur është hadithi “për ndihmën e të varfërve ditën e Ashurasë” e për këtë nuk ka asnjë hadith të saktë por gjithë që është transmetuar në këtë temë janë hadithe të dobëta siç kanë përmendur dijetarët e hadithit.

Zanafilla e gjithë kësaj si duket kthehet te zënka ndërmjet injorantëve të EHLI SUNNETIT dhe SHIAVE. Eshtë e ditur se Husejni, radijall-llahu anhu, është vrarë në ditën e Ashurasë. Vrasja e tij ka qenë rastësi e pastër. Shiat e tepruan në këtë gjë dhe e bënë këtë ditë, ditë të pikëllimit, vuajtjes dhe mbajtjes zi. Ata i nxinë fytyrat në këtë ditë, i rrahin gjoksat dhe shpinat e tyre, vajtojnë, bërtasin, qajnë e bëhen sikur qajnë.

Ata me këtë mendojnë se afrohen tek All-llahu, subhanehu ve teala, për shkak se janë injorantë dhe të humbur. Ata në këtë ditë organizojnë gosti e ceremoni.

Disa injorantë të EHLI SUNNETIT duke dashur që t’i hidhërojnë e t’i pezmatojnë këta të humbur, trilluan hadithe që flasin se në këtë ditë muslimani duhet pastruar e parfymosur, duhet zbukuruar e zbardhuar, si dhe nxitin që të ndihmohen të varfurit e tjerë. Për këtë shumë mirë e ka thënë një fjalë Ibën Xheuzi: Disa injorantë të EHLI SUNNETIT patën për qëllim zemërimin e Rafidijve dhe për këtë trilluan hadithe për vlerën e Ashurasë kurse ne jemi largë dy palëve. ثshtë vërtetuar se Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, ka urdhëruar agjërimin e Ashurasë kur ka thënë: agjërimi i Ashurasë i shlyen mëkatet e një viti. Mirëpo ata nuk u kënaqën me këtë por deshën me tepër dhe ranë në gënjeshtër.

Prej këtyre haditheve të trilluara është fjala: “Kush lahet ditën e Ashurasë nuk sëmuret asnjëherë përveç sëmurjes së vdekjes, e kush i lyen sytë me kuhël, nuk do të gleposen sytë e tij atë vit” (Hadithi është mevdu (i trilluar)).

Dijetari Mer’ij el-Kermij pasi që cekë këtë hadith thotë: Kështu edhe ngjyerja me këna ditën e Ashurasë, e gjithë kjo është gënjeshtër dhe trillim me pajtimin e të gjithë atyre që njohin shkencën e Hadithit. Pastaj përmendi fjalën e Ibën Tejmijjes: Asnjëri prej imamëve nuk e ka preferuar larjen e trupit ditën e Ashurasë, as kuhlin, as ngjyerjen me këna e as të ngjashme. Shkaku i trillimit të këtyre haditheve kanë qenë Rafidijt të cilët shfaqin pikëllim, vajtim, mosdurim, mundim të trupit dhe të kafshëve në ditën e Ashurasë për shkak se Husejni, radijall-llahu anhu, është vrarë në këtë ditë. Kjo shkaktoi që një grup prej Ehli Sunnetit të trillojnë hadithe për t’i kundërshtuar veprat e atyre risitarëve. Kështu kundërshtuan të kotën me të kotë dhe e kthyen bidatin me bidat

Në lidhje me këtë ditë ka edhe bidate tjera që nuk kanë bazë në fenë tonë por neve na mbetet të përkujtojmë gjithmonë fjalën e Muhamedit, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem: “Kush shpikë në fenë tonë diçka që s’është prej saj ajo është e refuzuar”(Buhariu dhe Muslimi) dhe fjalën e tij: “Fjala më e mirë është fjala e All-llahut, udhëzimi më i mirë është udhëzimi i Muhamedit, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, gjërat më të këqia janë shpikjet në fe dhe çdo shpikje në fe është humbje” (Muslimi)

Vel hamdu li-lahi rabbil alemine, ve sal-lall-llahu ve sel-leme ala abdihi ve resulihi muhammed ve ala alihi ve sahbihi.

Shqipëroi: Agim Bekiri

Burimi: albislam.com