Ebu Berzete el Eslemij, Allahu qoftë i kënaqur prej tij, përcjell se i dërguari i Allahut, sal-Allahu alejhi ve selem, ka thënë: “O njerëz, të cilët keni besuar me gjuhë, e imani (besimi) nuk ka depërtuar në zemrat e juaja; mos përgojoni muslimanët, mos ndiqni të metat e tyre, pasi që kush pason të metat e tyre, Allahu do shpalos të metat e tija, e kujt Allahu i shpalos të metat, e turpëron në shtëpinë e tij”. Shënon Ahmedi, Ebu Davudi dhe ibn Hibani, ky dhe shejh Albain e vlerësojnë hadithin autentik.

Këtë porosi dhe udhëzim profetike na e përcjell sahabiu i nderuar Ebu Berzete el Eslemij, Allahu qoftë  kënaqur prej tij, që na tërheq vërjejten për një sjellje të shëmtuar dhe një mëkat të rëndë, që njeriun e fut në rrethin e hipokrizisë, e akuzimit në imanin e tij, njejtë edhe turpërimit në mesin e njerëzve.

TREGIMI RRETH HADITHIT

Në disa transmetime të tjera qëndron; se i dërguari, sal-Allahu alejhi ve selem, kishte kuptuar se disa prej hipokritëve po flisnin për disa besimtarë, kështu që i dërguari, sal-Allahu alejhi ve selem, ngriti zërin e tha: “O njerëz, të cilët keni besuar me gjuhë…” në një trasnmetim thuhet: “Thërriti i dërguari i Allahut, sal-Allahu alejhi ve selem, aq sa dëgjuan vashat e reja –të cilat qëndronin shumë larg në shtëpitë e tyre-.

SHPJEGIMI I HADITHIT

I dërguari, sal-Allahu  alehi ve selem, tha: “O njerëz, të cilët keni besuar me gjuhë, e imani (besimi) nuk ka depërtuar në zemrat e juaja”. Kjo thirrje, dhe ajo që u përmend më pas, tregon se cilësitë dhe veprimet e tilla që do përmenden për “të fshehtën e besimtarit, dhe ndjekjen e të metave të tija” janë prej atributeve të hipokritëve, apo shenja të imanit të dobët, në këtë aludon edhe fjala e Allahut: “Beduinët (arabët e shkretëtirës) thanë: “Na besojmë”. Thuaju (atyre): “Nuk keni besuar!” Por, thoni: “Na jemi nënshtruar!” meqë në zemrat tuaja ende nuk ka hyrë ende imani.” Huxhurat, 14

Komenti i këtij ajeti tregon se flet për njerëz hipokritë, këtë e pohon Buhariu, apo ka për qëllim besimtarët me iman të dobët, tek të cilët nuk është përqendruar imani në zemrat e tyre, por kishin besimin e dobët, e nuk ishin prej hipokritëve, njejtë thuhet edhe për kuptimin e fjalëve të profetit, sal-Allahu alejhi ve selem, në këtë hadith, se këto vepra aludojnë për besimin e dobët, apo janë shenja të hipokrizisë.

“Mos përgojoni muslimanët”, pra, mos i përmendni muslimanët në mosprezencën e tyre me gjëra që ata i urrejnë, ndalimi i përgojimit është përmendur në Kuran, në fjalën e Allahut: “O ju që keni besuar! Shmanguni prej shumë dyshimeve, meqë disa dyshime janë mëkat. Mos i hulumtoni të metat (e njëri-tjetrit) dhe mos e përgojoni njëri-tjetrin! Mos vallë dëshiron ndokush prej jush të hajë mishin e vëllait të vet të vdekur, e juve kjo u është e neveritshme! Druajuni Allahut! Me të vërtetë, Allahu është pranues i pendimit dhe mëshirues.” Huxhurat, 12.

Si dhe në hadithin e Ebu Hurejres i dërguari, sal-Allahu alejhi ve selem, ka sqaruar kuptimin e përgojimit sahabëve, kur i pyeti ata: “A e dini se ç‘është gibeti (përgojimi)? Ata thanë: “Allahu dhe i dërguari i Tij e dinë. Tha: “Ta përmendësh vëllain tënd me një gjë që ai e urren”, i thanë: Çfarë thua nëse ai e posedon këtë që thuhet? Tha: “Nëse ai e ka atë që e thua e ke përgojuar, e nëse nuk e ka atëherë ke shpifur mbi të”. Shënon Muslimi

“Mos pasoni të metat e tyre”, mos hulumtoni të metat, të këqijat, rrëshqitjet, gabimet, ngase kush preokupohet me këto nuk e përmirëson e nuk e pastron veten.

“kush pason të metat e tyre, Allahu do shpalos të metat e tija”, pra, kush përpiqet që të ndjek të metat e të këqijat e tyre, Allahu i Madhëruar do zbulon të metat e gabimet e tija, dhe sipas veprave të tija ashtu do e ndëshkon. Disa kanë thënë, ka kuptimin se Allahu do e ndëshkon për veprimin e shëmtuar në dynja e në ahiret, me ndëshkim të përhershëm.

“e kujt Allahu i shpalos të metat, e turpëron në shtëpinë e tij”, do turpërohet, qoftë edhe nëse është në shtëpi, i fshehur prej njerëzve, pra, do e arrijë atë ndëshkimi dhe turpërimi, do e arrijë atë në dynja para se të ndëshkohet në ahiret.

POROSI NGA HADITHI

• Shpërblimi është sipas veprës, njeri do shpërblehet varësisht prej veprës së tij, të mirë apo të keqe “kush pason të metat e tyre, Allahu do shpalos të metat e tija”, kështu qëndron edhe në bamirësi dhe punë të mira “kush ia mbulon një muslimani një të metë, Allahu ia mbulon atij në dynja e ahiret”. Shënon Buhariu dhe Muslimi
• Mbikqyrja e të tjerëve dhe ndjekja e veprave të tyre vetëm se prish e nuk përmirëson: disa mund të mendojnë se mbikqyrja e njerëzve i përmirëson ata, por ky hadith e mohon atë në mënyrë indirekte, por edhe në formë direkte, siç e përcjell hadithi i Muavijes, Allahu qoftë i kënaqur prej tij, se i dërguari, sal-Allahu alejhi ve selem, ka thënë: “Distancohuni prej njerëzve, a nuk e sheh se nëse dëshiron t’i turpërosh njerëit, do shkatërosh edhe më shumë, apo mundet që t’i prishësh” Shënon Buhariu në librin e tij “Edeb el Mufred”, shejh Albani e ka vlerësuar hadithin atuentik.

Menaviu për këtë hadith thotë: “ka kuptimin, largohuni prej njerëzve, mos hulumtoni hallet e tyre, mos kërkoni të metat e tyre, a nuk e di se ti nëse i ndjek shpifjet mbi ta, që t’i mësosh e t’i përhapësh, do i fusësh ata në gjendje më të keqe, apo mund që të shkaktosh që ata të prishen edhe më shumë, për shkak se të dy palët bijnë në përgojim, apo në shpifje, e cila nuk ka bazë, nëpërkëmbet nderit i atyre ndaj të cilëve jemi të urdhëruar të mos pasojmë gabimet e tyre. Gjatë kontrollimit të të tjerëve mund të shkaktojmë rritje të përkeqësimit më tepër se vetë e keqja që ishte për qëllim të mënjanohet. Pra, sheriati çdoherë promovon mbulimin (e të metave) për aq sa është e mundur, ky hadith u drejtohet prijësave dhe atyre që kryejnë profesionin e tyre”.

• Përmendja e gabimeve të tjerëve të shtyen në gabim tjetër, nga pasojat e këqija që ka përmendja e të metave të të tjerëve është ajo që e përmendin të parët, duke thënë: “Kam arritur disa njerëz të cilët nuk kishin të meta, por përmendnin të metat e të tjerëve, kështu që edhe njerëzit përmendën për ta të meta, dhe kam arritur disa njerëz që kishin të meta, dhe e përmbajtën veten nga të metat e të tjerëve, kështu që edhe të metat e tyre u harruan”. Njeriu shpërblehet sipas veprës së tij.

HADITHI I DHJETË

POROSI DHE UDHËZIME PROFETIKE

albislam.com

Përktheu: Shpend Zeneli

Padyshim që përfitimi më i madh, shpërblimi më me vlerë që e arrin njeriu në jetën e tij është arritja, dhe fitimi i xhenetit, shpëtimi e distancimi nga zjarri, Allahu i Madhëruar në librin e Tij thotë: “dhe kushdo që largohet nga zjarri i xhehenemit (skëterrës) dhe hyn në xhennet, ai ka arritur atë që ka dëshiruar. E, jeta e kësaj bote është vetëm kënaqësi mashtruese”. Ali Imran, 185.

Sa njerëz në jetën e tyre orvaten që të pastrojnë veten e të shpëtojnë nga dështimet materiale, shoqërore, e të tjera. Harrojnë që të përkushtohen për rrugët e shpëtimit nga zjarri, këto rrugë të qarta për të cilat na udhëzoi dhe na porositi i dërguari, sal-Allahu alejhi ve selem, prej tyre është edhe hadithi që na e përcjell Enes ibn Maliku, Allahu qoftë i kënaqur prej tij, i cili thotë: i dërguari i Allahut, sal-Allahu alejhi ve selem, ka thënë:

“Kush falet dyzet ditë (në xhami) me xhemat, për hir të Allahut, duke arritur tekbirin fillestar, atij i garantohen dy distancime: Distancim nga zjarri dhe distancim nga hipokrizia”. Shënon Tirmidhiu, Albani e vlerësoi hasen ( të mirë)

SHPJEGIM I HADITHIT

I dërguari, sal-Allahu alejhi ve selem, porositi umetin e tij, me fjalët: “Kush falet dyzet ditë (në xhami) me xhemat, për hir të Allahut”, me besnikëri dhe sinqeritet, duke kërkuar vetëm kënaqësinë e Allahut, të falet për dyzet ditë, një pas një, pa ndërprerë, me xhemat, ky është numri i përcaktuar, që nëse njeriu nëse arrin të përkushtohet në adhurim për kaq kohë, adhurimi për të do bëhet zakon, e nuk do jetë vështirësi për të.

“duke arritur tekbirin fillestar”, pra tekbirin fillestar ta arrjë së bashku me imamin. Ibn Haxheri, thotë: “Arritja e tekbirit fillestar është sunet i fortë, kështu që të parëve nëse iu ikte tekbiri fillestar, ngushëllonin veten tre ditë me rradhë, e poqëse u ikte namazi me xhemat, ngushëllonin veten shtatë ditë”.

“i garantohen atij dy distancime, distacim nga zjarri”, pra shpëtim nga zjarri dhe dënimi i tij.

“distancim nga hipokrizia”, pra largon prej tij cilësinë e hipokrizisë. Imam Tibiu ka thënë: “e siguron në këtë botë nga veprimi i ndonjë vepre të hipokritëve, e mbarëson për veprimin e punëve të njerëzve të sinqëertë, e në botën tjetër e siguron atë nga dënimi i hipokritit, dëshmohet për të se nuk është prej hipokritëve, pra hipokritët kur ngriten për t’u falur ngriten me përtaci, e halli i tij ndryshon prej tyre”.

SI ARRIHET TEKBIRI FILLESTAR

Tekbiri fillestar arrihet me dy gjëra: Duke qëndruar në saf në momentin kur thërret ikameti, dhe ndjekjen e imamit gjatë tekbirit, disa dijetarë e përcaktojnë kohën e arritjes së tekbirit deri kur imami të fillojë të lexojë suren Fatiha.

Imam Neveviu ka thënë: Preferohet që jemi të kujdesshëm të arrijmë tekbirin fillestar së bashku me imamin, mënyra se si arrihet është në disa forma, më e sakta është të jetë prezent kur imami merr tekbirin fillestar, dhe menjëherë të hyjë në namaz pas imamit, e poqëse vonohet, nuk konsiderohet ta ketë zënë tekbirin fillestar.”

Ibn Rexhebi, ka thënë: “Imam Ahmedi potencon në transmetimin e Ibrahim ibnul Harithit, se nëse nuk e arrin tekbirin me imam, nuk e ke arritur tekbirin fillestar.”

PËRKUJDESI I SELEFIT PËR TEKBIRIN FILLESTAR

Janë përcjellur nga të parët tanë, Allahu qoftë i kënaqur prej tyre, shumë raste që tregojnë për përkujdesin e tyre, dhe përkushtimit në arritjen e tekbirit fillestar, prej tyre; na përcjell Muxhahidi e thotë: kam dëgjuar një prej shokëve të profetit, sal-Allahu alejhi ve selem, nuk e di cili ishte, por e di që ishte prej atyre që prezentuan në Bedr, i thoshte djalit të tij: “A e arrite namazin me ne? Tha: Po. E pyeti: A e arrite tekbirin fillestar? Ai i tha: Jo! i tha: “Ajo që të ka ikur është më me vlerë se të kesh njëqind deve, që të gjitha me sy të zi”. E shënon Abdurrezaku, në “Musanef”.

Kanë përcjellur nga Said ibn Musejibi të ketë thënë: “Nuk më ka ikur tekbiri fillestar që prej pesëdhjetë vitesh”.

Vekiu ka thënë: “Eameshi ishte në vitet e shtatëdhjeta, nuk i ikte tekbiri fillestar, e shoqërova më tepër se dy vite, asnjëherë nuk kompensonte një rekat”.

HADITHI I NËNTË

POROSI DHE UDHËZIME PROFETIKE

Përktheu: Shpend Zeneli

albislam.com

Pasi që shumë shpesh na rastisë të ndodhemi nëpër ndeja të ndryshme, e pash të arsyeshme që të analizojmë këndvështrimin islam rreth kësaj çështje duke sjellur disa udhëzime e rregulla Në mënyrën se si duhet të sillemi.

Fillimisht duhet të cekim se të shkuarit mysafir për vizitë dhe mikpritja janë të lavdëruara në islam, bile në disa raste bëhet edhe obligim (vaxhib), sikurse për ngushllime për të vdekurit ndaj familjarëve dhe të afërmve posaçërisht kur kjo është prej traditës, si tek ne.

Dhe muslimani është obliguar t’a nderojë dhe respektoj mysafirin, kjo është prej cilësive të njerëzve të ndershëm. Në hadithin, të cilin e transmeton Ebu Hurejra, i dërguari sal-Allahu alejhi ve sel-lem, thotë: “Kush beson në Allahun dhe ditën e Kijametit le t’a nderojë mysafirin”. Shënon Buhariu dhe Muslimi

Dhe kjo është edhe prej të drejtës së vizituesit, siç  e gjejmë në fjalën e të dërguarit, sal-Allahu alejhi ve sel-lem, drejtuar Abdullah ibn Amrit :”Me të vërtetë vizituesi yt ka të drejta ndaj teje”. Shënon Buhariu dhe Muslimi

Fillimisht nikoqiri duhet t’i mirëpret mysafirët me buzëqeshje dhe me fjalë të ngrohta me të cilat ai iu shpreh mirëseardhje.

Kur të hyjnë në mexhlis burrat, i  takon më të diturit dhe më të moshuarit të ulet në kryevend, si shenjë respekti.

Është prej sunetit që përshëndetja të jetë dorë për dore dhe jo duke u përqafuar, përveçse atëherë kur kthehet prej udhëtimit apo pas një ndarje të gjatë. Kjo është nga suneti dhe e preferuar, ngase në këtë përshëndetjë ka edhe mirësi të mëdha siç transmetohet se i dërguari, sal-Allahu alejhi ve sel-lem, ka thënë: ”Nuk  ndodhë që dy musliman të takohen dhe të përshëndeten dorë për dore përveçse atyre u janë falur gjunahet”. Shënon Ebu Davudi dhe Shejh Albani e konsideron si të saktë

Dhe dihet se kjo ka qenë një traditë e njohur mes sahabëve siç transmeton Katadeh i cili pyeti Enesin, radij Allahu anhu: ”A ka qenë përshëndetja dorë për dore praktikë tek sahabët e të dërguarit, sal-Allahu alejhi ve sel-lem, ?” Iu përgjigj: “Po!”. Shënon Buhariu

Padyshim se duhet pasur kujdes që në këto mexhlise të mos bëhet mëkat ndaj Allahut, azze ve xhel-l, duke hyrë në gibet, fyerje, bartje fjalësh, fjalë te kota e thashetheme, etj. Çdo person i cili flet diçka prej këtyre gjërave duhet t’iu tërhiqet vërejtja dhe të këshillohet ngase i dërguari, sal-Allahu alejhi ve sel-lem : “Ai që sheh nga ju një gjë të keqe le t’a ndryshoj me dorën e tij, nëse nuk mundet atëherë me gjuhën e tij (me fjalë) e nëse nuk ka mundësi atëherë me zemrën e tij e kjo është shkalla më e ulët e besimit”. Shënon Muslimi

Secili që prezenton në ndejë duhet të kujtojë hadithin e të dërguarit, sal-Allahu alejhi ve sel-lem, të cilin e transmeton Ebu Hurejra: “Kush beson në Allahun dhe ditën e gjykimit le të fletë mirë apo le të heshtë!”  Ndërsa ai që dëshiron të flet duhet t’a përmirësoj nijetin sepse përmirësimi i nijetit është më i rëndësishëm se ajo çka flet, ngase është e njohur dhe është një realitet që vetëm fjalët të cilat dalin nga zemra arrijnë në zemër. Ka mundësi që një fjalë të ndikon më shumë se një libër, siç e potencon këtë dijetari Abdulaziz Tarifi. Dijetarët poashtu na kanë udhëzuar që  të kemi parasysh kur flasim të jemi të sigurtë që të folurit të jet më e dobishme sesa heshtja, përndryshe duhet të heshtë.

Hoxhallarët duhen t’a marrin përgjegjësinë që t’a këshillojnë xhematin dhe të flasin diç për Allahun dhe të dërguarin e Tij. Kjo nëse është prezent ndonjë hoxhë, e nëse nuk është aty ndonjë hoxhë, poashtu është shumë e pëlqyeshme që të përmendet Allahu dhe i dërguari (sal-Allahu alejhi ve sel-lem) në këto mexhlise me kusht që të mos flitet rreth fesë së Allahut pa dije, mirëpo përkujtime të dobishme rreth saj dhe gjërat të ngjajshme me to nuk duhen të lihen anash ngase i dërguari, sal-Allahu alejhi ve sel-lem thotë,: “Nuk është ulur ndonjë popull me ndonjë ndejë (mexhlis) në të cilën nuk  përmendin Allahun e as nuk përshëndetin të dërguarin e tyre, sal-Allahu alejhi ve sel-lem , përveçse kjo do të jetë humbje dhe pendim për ata, e nëse don Ai i falë e nëse don i dënon.” Nga Ebu Hurejra, shënon Tirmidhiu

Është e vërtetuar nga i dërguari, sal-Allahu alejhi ve sel-lem, se ai kërkonte falje në vetëm një mexhlis 100 herë here, siç transmeton Abdullah Ibn Umeri, radij Allahu anhu,  i cili thotë: “I dërguari, sal-Allahu alejhi ve sel-lem, kërkonte falje në një mexhlis 100 herë para se të ngrihej nga ai tubim, duke thënë: “O Zoti im më fal dhe ma prano pendimin sepse Ti je Pranues i  pendimit dhe Falës i madh”. Shënon Tirmidhiu dhe Ibn Maxheh

Neve na takon që t’a ripërtrijmë këtë sunet të bukur.

Pastaj është mirë të ceket se, nikoqiri nuk duhet t’i pyes mysafirët se a dëshirojnë për të ngrënë diçka apo jo, porse ai vetëm ia ofron atyre pa i pytur. Kjo ka bazë në Kur’an kur Ibrahimi, alejhis selam, i ofroi mysafirëve të tij një viç të majmë (të pjekur) duke mos i pyetur ata fillimisht. Allahu në Kur’an thotë: “Dhe, pa u hetuar, ai shkoi te njerëzit e shtëpisë dhe solli viç të majmë (të pjekur), e ua afroi atyre, e u tha: “A s’po hani?”. 26,27

Mysafiri duhet pastaj t’a thotë këtë lutje për nikoqirin i cili e nderoi me ushqim apo pije: “O Allahu im, ushqeje atë që më ushqeu mua dhe jepi të pijë atij që më dha të pi mua”. Shënon Muslimi

Poashtu mysafiri e bënë edhe këtë lutje për nikoqirin: “O Allahu im bekoji në atë që i ke furnizuar, falu mëkatet dhe mëshiroji ata.” Shënon Muslimi

Këtu ia vlenë të qartësohet çështja, që nëse ndodhë gjatë mexhlisit të hyjë dikush që gëzon autoritet dhe meriton të nderohet dhe respektohet, a duhet të ngrihemi në këmbë apo jo? Si duhet reaguar në këtë rast?

Fillimisht duhet qartësuar se kjo nuk është obligim, mirëpo konsiderohet prej moralit dhe sjelljes së lartë nëse është me qëllim që t’a respektosh dhe nderosh atë që hyn, t’a ofrosh tek vendi dhe t’a përshëndetësh, si p.sh. prindërit,të shtyerin në moshë apo ndonjë të ditur etj. ngase i dërguari, sal-Allahu alejhi ve sel-lem, ngrihej në këmbë për bijen e tij Fatimen, për t’a mirëpritur dhe përshëndetur përzemërsisht kur ajo e vizitonte atë. Poashtu i dërguari, sal-Allahu alejhi ve sel-lem, i urdhëroi sahabët që të ngrihen në këmbë për Sa’d Ibn Muadhin kur u kthye pas gjykimit të benu Kurejdhas e poashtu Talha ibn Ubejdullah u ngritë në këmbë për Ka’b Ibn Malik duke qenë në mexhlisin e të dërguarit, sal-Allahu alejhi ve sel-lem, kur Ka’bi u përgëzua me falje dhe pranim të pendimit nga Allahu dhe për shkak mosdaljes në luftën e tebukut. Talha e përshëndeti, ia dha dorën dhe e përgëzoi dhe i dërguari, sal-Allahu alejhi ve sel-lem, nuk e qortoi atë për këtë gjest.

E ndaluar apo e urryer në këtë çështje është, të ngriturit për madhërimin e dikujt sikurse që ngrihen dhe çohen në këmbë tek jomuslimanët ata që janë rreth mbretit duke qëndruar në shenjë madhërimi, siç na ka mësuar i dërguari, sal-Allahu alejhi ve sel-lem,  realitetin e atyre, prandaj i dërguari, sal-Allahu alejhi ve sel-lem, urdhëroi sahabët që të ulen kur ai u fal ulur.

Pastaj lloji i rastit tjetër në të cilin nuk bën të ngrihet njeriu është kur hyn dikush ose del dhe ky person ngrihet pa kurrfarë arsye, as nuk ngritet për ta përshëndetur e as për t’i folur, kjo nuk bën dhe është e urryer. Poashtu nuk lejohet nëse një person e kërkon që të ngriten të tjerët për të, si shenjë mendjemadhësie e duke parë veten më lartë se të tjerët.

Sahabët nuk jan ngritur në këmbë kur hynte  i dërguari, sal-Allahu alejhi ve sel-lem, ngase ai e urrente atë dhe ata e dinin këtë. Pra nuk lejohet që ai person që hyn të kërkon këtë gjest nga të tjerët apo të ndiet i ofenduar nëse ata nuk ngrihen për të. I dërguari, sal-Allahu alejhi ve sel-lem, thotë lidhur me këtë: ”Kush dëshiron që të tjerët të ngriten për të le t’ia përgatit vetes një vendulëse nga zjarri”.  Shënon Ebu Davudi dhe Ahmedi

Lidhur me këtë Gazaliu, rahimehullah, thotë: “Të ngriturit për madhërim është e urryer, ndërsa për mirësi dhe respekt e  nuk është e urryer”

Ndërsa dijetari i njohur imam Neveviu në librin e tij ‘El Edhkar’ thotë: “Sa i përket të nderuarit e atij që hyn duke u ngritur, ajo çka zgjedhim ne, është se kjo pëlqehet për atë i cili gëzon nderim të qartë, dhe kjo ngritje është si mirësi, nderë dhe respekt, jo si syefaqësi dhe për ta madhëruar”

Nuk ka të keqe nëse gjatë mexhlisit flitet edhe për atë që bënë dobi në dynja ose të kujtuarit e të kaluarës dhe tregimeve të pleqëve, prej të cilave mundet të përfitohet. Transmetohet nga Ibn Abbasi se i dërguari, sal-Allahu alejhi ve sel-lem, ka thënë: ”Bereqeti është me të moshuarit e juaj”. Shënon Hakimi në Mustedrekun e tij

Sa i përket humorit dhe talljeve gjatë këtyre mexhileseve ato poashtu janë të lejuara mirëpo me disa kushte.

Fillimisht duhet patjetër të mos jet tallje me fenë e Allahut apo diçka prej saj si; mbulesa, mjekrra etj. ngase kjo është kufr i madh që të largon nga feja. Pastaj të mos jetë gënjeshtër, pra të  jetë e vërtetë, ngase i dërguari, sal-Allahu alejhi ve sel-lem thotë: ”Mjerë për atë i cili i flet njerëzve dhe gënjen për t’i shtyer ata të qeshin, mjerë për të”. Shënon Ebu Davudi

Poashtu prej kushteve është të mos përqeshet apo të nënçmohet dikush prej të pranishmeve apo edhe të jopranishmeve ngase kjo hyn pastaj në gibet dhe nuk pranohet assesi. Allahu i lartësuar ne kur’anin famëlartë thotë:

 “O ju që keni besuar! Le të mos e përqeshin një popull atë tjetrin. Ndoshta ata të përqeshurit janë më të mirë se ata, e as gratë mos të përqeshin të tjerat. Ndoshta ato (të përqeshurat) janë më të mira se ato, dhe mos e nënçmoni njëri-tjetrin dhe mos e thirrni njëri-tjetrin me llagape (të këqia)! I shëmtuar është emri i keq pas besimit! E, ata që nuk pendohen, ata, me të vërtetë, janë zullumqarë. “. Huxhurat, 11

Komentatori i njohur Ibn Kethiri, rahimehullah,  lidhur me këtë thotë: “Qëllimi i ajetit është nënvlerësimi i tyre, apo ulja e tyre, apo të përqeshurit e tyre, e kjo është haram (e ndaluar) dhe konsiderohet prej cilësive të hipokritëve”

Poashtu prej kushtëve së lejueshmërisë së humorit është që të mos teprohet në të ngase kjo zvogëlon respektin dhe sasia e humorit në bisedë duhet të jetë sikurse kripa në ushqim. Poashtu, duhet të vendoset humori në vendin e duhur, pra, patjetër që të zgjidhet koha e përshtatshme. I është thënë  Sufjan Ibn Ujejnes, rahimehullah : ”Humori është denoncues” e ky iu përgjigj : “Jo ai është sunet, mirëpo për atë që di të bëjë këtë dhe i cili di vendin kur duhet bërë shaka”.

Si rezultat i humorit të tepërt është të qeshurit e tepërt e kjo e vdesë zemrën. I dërguari, sal-Allahu alejhi ve sel-lem, thotë: “Mos qeshni shumë ngase të qeshurit e shumtë e vdesë zemrën”. Sahih el Xhami

Nëse ndodhë që gjatë mexhlisit të grinden dy veta atëherë më i miri prej tyre dhe që arrinë shpërblim të madh tek Allahu, është ai që ndalet dhe nuk vazhdon në të edhe nëse ka të drejtë. I dërguari, sal-Allahu alejhi  ve sel-lem,  ia garanton këtij nje palat në xhenet: “Un jam garantues i një shtëpie në fund  të xhenetit për atë që e len grindjen edhe në qoftëse është në të drejtë dhe një shtëpi në mes të xhenetit për atë i cili e braktisë gënjeshtrën edhe në qoftëse është tallje dhe një shtëpi në shkallën më të lartë në xhenet për atë i cili ka moral të mirë”. Shënon Ebu Davudi, hasen sipas Shejh Albanit

Më në fund para se të çohen nga mexhlisi është mirë të përkujtohen me leximin e surës Asr dhe të kërkohet leje nga nikoqiri. Nga suneti është të thuhet lutja të cilën na e transmeton Ebu Hurejra i cili thotë se i dërguari, sal-Allahu alejhi ve sel-lem, ka thënë: “Kush merr pjesë në një mexhlis në të cilin shtohen fjalët e kota dhe të pakuptimta pastaj thotë para se të ngritet nga ai mexhlis:

سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وَبِحَمْدِكَ، أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ، أَسْتَغْفِرُكَ وَأَتُوبُ إِلَيْكَ

(I Lartësuar qofsh, o Allahu im, Ty të takon Falëndërimi: dëshmoj se nuk ka të adhuruar  tjetër përveç Teje; kërkoj faljen Tënde dhe tek Ti pendohem)

Allahu ia ka falë ato gjatë atij mexhlisi”. Shënon Ebu Davudi, Tirmidhiu, Nesaiu, Ibn Hibbani,Hakimi

Këto ishin disa rregulla dhe udhëzime të cilat na i ka mësuar i dërguari, sal-Allahu alejhi ve sel-lem, rreth kësaj teme dhe neve na takon t’a ndjekim sunetin e tij në mënyrë që të japin këto mexhlise frytat e tyre dhe të jenë të dobishme.

Lusim Allahun që të lëshoj bereqetin e Tij në ndejat tona dhe të na shton në ato harmoninë dhe dashurinë ndërvëllazërore. E lusim Allahun që të na bëjë mexhliset tona të dobishme ku përmendet Emri i Tij dhe në të cilat këshillohet për në të mirë! Allahu i vetëm është Ai që na frymëzon me vepra të mira dhe na udhëzon në ringjalljen e sunetit. Nga Allahu kërkojmë ndihmën dhe suksesin!

Përgatiti: Hoxhë Ardian Elezi

albislam.com

Xhabir ibn Abdullahu, Allahu qoftë i kënaqur prej tij, përcjell e thotë: i dërguari i Allahut, sal-Allahu alejhi ve selem, ka thënë: “Mos u lutni kundër vetes suaj, mos u lutni kundër fëmijëve tuaj, mos u lutni kundër shërbetorëve tuaj, e mos u lutni kundër pasurisë suaj, mos të qëlloni momentin kur Allahu pranon lutjet, e t’ju përgjigjen lutjet e juaja”. Shënon Ebu Davudi, hadhithi është i saktë.

SHPJEGIM I HADITHIT

Shumë njerëz kanë zakon që çdoherë që nevrikosen luten kundër vetes, apo kundër fëmijëve, apo shërbetorëve apo pasurisë, kështu që, udhëzimi profetik na ndalon prej saj, pasi që i dërguari, sal-Allahu alejhi ve selem, i thotë umetit të tij: “Mos u lutni kundër vetes suaj, mos u lutni kundër fëmijëve tuaj, mos u lutni kundër shërbetorëve tuaj, e mos u lutni kundër pasurisë suaj”, ngase atë që njeriu e vepron në momentin kur është i nevrikosur e gjen edhe më pas.

Ata ibn Ebi Rabah thotë: “Nuk i ka bërë për të qarë dijetarët deri në fund të jetës së tyre, më shumë se sa një hidhërim i tyre i cili shkatërron jetën pesëdhjetë vjeçare, gjashtëdhjetë apo shtatëdhjetë, ndodh që një hidhërim ta fut atë në një situatë që nuk mund të lirohet më prej saj”.

“mos të qëlloni momentin kur Allahu pranon lutjet e t’ju përgjigjen lutjet e juaja”, arsyeja e ndalimit, që të mos bie ajo lutje në kohën kur Allahu pranon lutjet, e i përgjigjet lutjes suaj së dëmshme.

MËSHIRA E ALLAHUT PËR ROBËRIT E TIJ

Ai i cili lutet kundër vetes, apo kundër familjarëve, pasurisë, etj, në të shumtën herë nuk është që ai ka për qëllim ato fjalë, për këtë Allahu thotë: “Njeriu mallkon në të keqe, ashtu siç lutet edhe për të mirë (pa menduar fundin); e njeriu është i ngutshëm”. Isra, 11.

“Sikur Allahu, t’ua shpejtonte të keqen njerëzve, ashtu siç e dëshirojnë ata shpejt të mirën, ata me të vërtetë, do të zhdukeshin.” Junus, 11.

Pra, Ai nuk u përgjigjet lutjeve që janë kundër tyre, pasurisë apo fëmijëve të tyre, në një gjendje kur janë të mërzitur, apo të hidhëruar, ngase e di se atë nuk e bëjnë për qëllim që ato gjëra të ndodhin, për këtë nuk u përgjigjet lutjeve të tyre, kjo për nga mëshira dhe bujaria e Allahut, e po t’i përgjigjej çdo lutjeje që ata luten do shkatërroheshin, mbi gjithë këtë, Allahu u përgjigjet atyre kur luten për vete, për fëmijët e pasurinë e tyre, për shtim, begati e mirësi.

Tregimin e hadithit të lartpërmendur e shënon Muslimi në Sahihun e tij, nga Xhabiri, radijAllahu anhu, i cili thotë: Ecnim me të dërguarin e Allahut në betejën e Batn Buvat (një prej maleve të Xhuhejnes), dhe e kërkonte Mexhdi ibn Amr Xhuheniun, i cili kishte hipur mbi një deve, -pesë, gjashtë, e shtatë prej nesh, hipnin në të-, i erdhi rendi një personi prej Ensarëve të hipë mbi të, e uli devenë dhe hipi, e deveja vonohej e ndalej, e ky i tha:  Ec, Allahu të mallkoftë! I dërguari, sal-Allahu alejhi ve selem, pyeti: Kush është ky që po mallkon devenë e tij? Tha: Unë, o i dërguar i Allahut! Tha: Zbrit! Mos na shoqëro me një të mallkuar, mos u lutni kundër vetes suaj, mos u lutni kundër fëmijëve tuaj, mos u lutni kundër shërbetorëve tuaj, e mos u lutni kundër pasurisë suaj, mos të qëlloni momentin kur Allahu pranon lutjet, e t’ju përgjigjen lutjet e juaja”.

Andaj, ky tregim i këtij hadithi është një argument i ndalesës që të mallkojmë, njejtë është argument se duaja e një të hidhëruari mund që të jetë e pranuar tek Allahu nëse qëllon në kohë kur Allahu pranon lutjet.

HADITHI I TETË

POROSI DHE UDHËZIME PROFETIKE

Përktheu: Shpend Zeneli

Burimi: Islamweb.net / albislam.com